شیر ترموستاتیک رادیاتور چیست و چگونه نصب می شود؟
۰۹:۴۲ | ۱۴۰۱/۰۱/۰۶
به گزارش اخبار ساختمان، شیر ترموستاتیک (thermostatic radiator valve) که به عنوان TVR شناخته می شوند یکی از تجهیزات کنترل و ایمنی است که برای کنترل دمای محیط برای رادیاتور مورد استفاده قرار می گیرد. با استفاده از شیر ترموستاتیک و نگاهی به طرز کار و انواع آن به سادگی می توانید دمای خانه و میزان مصرف انرژی را مدیریت کنید.
شیر ترموستاتیک دمای فضای اطراف خود را از طریق تنظیم خودکار مقدار آب گرم وارد شونده به رادیاتورِ متصل به آن کنترل می کند. یک شیر ترموستاتیک به شما این امکان را می دهد که به صورت هوشمند کنترل بیشتری بر روی دما هر اتاق داشته باشید و با ایجاد دمای دلنشین، علاوه بر آسایش بیشتر، در مصرف انرژی و هزینه های جاری خانه یا دفتر کار خود صرفه جویی کنید.
به عنوان مثال اگر شما یک رادیاتور داشته باشید که دمای آب داخل سیستم پکیج شوفاژ دیواری طوری تنظیم شده باشد که درجه حرارت در اتاق نشیمن عدد ۲۲ درجه باشد، در مواقعی که اجاق گاز در آشپزخانه روشن باشد این امکان وجود دارد که با تنظیم شیر ترموستاتیک رادیاتور آشپزخانه، گرمای کمتری در آن رادیاتور تولید شود تا از گرم شدن بیش از حد آنجا جلوگیری شود.
در واقع شما می توانید از این شیر ترموستاتیک برای کم کردن دمای آشپزخانه در حین آشپزی استفاده کنید بدون اینکه نیاز به دستکاری موتورخانه یا خاموش نمودن سیستم داشته باشید. همچنین می توانید با استفاده از شیرهای ترموستاتیک رادیاتور دمای اتاق هایی که کمتر استفاده می شوند را کمتر کرد و به این صورت در مصرف انرژی صرفه جویی کنید.
نحوه عملکرد شیر ترموستاتیک چگونه است؟
شیر ترموستاتیک رادیاتور خود تنظیم است و با تغییر خودکار جریان آب گرم که هر لحظه به رادیاتور شما وارد می شود، وظیفه خود را انجام می دهد. فهم این یک مکانیسم بسیار ساده است. شیر ترموستاتیک از دو قسمت اصلی سر سوپاپ و بدنه سوپاپ تشکیل شده است.
این شیر دارای یک سیلندر است که توسط فلزمایع یا پارافین پرشده است. این سیلندر در اثر دمای اطراف خود منبسط و منقبض می شود و با این انبساط و انقباض فشارِ روی پینِ کنترل کننده جریان آب را که در بدنه شیر قرار دارد، کم یا زیاد می کند. به این ترتیب با حرکت این پین در بدنه شیر، حجم آب گرمی که وارد رادیاتور می شود با توجه به دمای محیط اطراف تغییر می کند.
لازم است بدانید نوع فلز مایع در شیر ترموستاتیک بهترین و سازگارترین نوع در تنظیم دما است. همچنین دانستن این نکته مهم است که شیر ترموستاتیک بویلر را کنترل نمی کند! بلکه تنها جریان آب گرم ورودی به رادیاتوری که روی آن نصب شده است را کنترل می کند.
انواع شیر ترموستاتیک رادیاتور
بر اساس نحوه قرار گرفتن لوله های ورودی از شیرهای گوناگونی استفاده می شود.
شیر زاویه دار
هنگامی که لوله ورودی آب به رادیاتور از دیوار پشتی باشد.
شیر زاویه دار راست
هنگامی که لوله ورودی آب به رادیاتور از زمین و سمت راست رادیاتور باشد.
شیر زاویه دار چپ
هنگامی که لوله ورودی آب به رادیاتور از زمین و سمت چپ رادیاتور باشد.
شیر زاویه دار معکوس (UK)
این مدل برای تمامی حالات فوق قابل استفاده است با این تفاوت که ترموستات بصورت افقی و در امتداد رادیاتور قرار می گیرد. (در سه حالت قبل ترموستات بصورت افقی ولی عمود بر امتداد رادیاتور قرار می گرفت.)
شیر مستقیم
هنگامی که لوله ورودی آب به رادیاتور از دیوار جانبی مستقیما به رادیاتور وارد شود.
قوانین مرتبط با استفاده از شیر ترموستاتیک چیست؟
مهمترین مقررات در زمینه استفاده از شیرهای ترموستاتیک، مبحث 19 مقررات ملی ساختمان است که نصب شیرهای ترموستاتیک بر روی رادیاتور را در تمامی ساختمان های نوساز اجباری کرده است. سازمان بهینه سازی مصرف سوخت در نظر دارد نصب شیرهای ترموستاتیک بر روی رادیاتور را در تمامی ساختمان های کشور اجباری کند.
از نکات بسیار مهم در استفاده از شیرهای ترموستاتیک رادیاتور با توجه به تنوع مدل از سوی سازندگان مختلف دارا بودن استانداردهای معتبر در این زمینه است. برای دستیابی به 20 درصد صرفه جویی در مصرف سوخت باید شیرهای ترموستاتیک رادیاتور استاندارد بین‌المللی (EN-215) را اخذ کرده باشند.
قیمت شیر ترموستاتیک چقدر است؟
شرکت های متعددی شیر ترموستاتیک رادیاتور تولید می کنند. برخی در عین سادگی در طراحی و ظاهر، کار خود را به درستی انجام می دهند و در برخی دیگر علاوه بر عملکرد درست، طراحی زیبا و لوکس هم در نظر گرفته شده است تا افراد بیشتری با سلایق و توان مالی متفاوت بتوانند به سادگی از آنها استفاده کنند.
به علاوه شیر ترموستاتیک دیجیتال و قابل کنترل با مادون قرمز هم برای سیستم های پیشرفته تر طراحی و ساخته شده است.
یادآوری می کنیم که تنها تفاوتِ شیرهای ترموستاتیک در ظاهر آنها نیست! بلکه باید به تناسب آن با رادیاتورها و انتخاب یک برند مرغوب و یک فروشگاه معتبر هم توجه کنید. در جدول زیر می توانید قیمت انواع شیر ترموستاتیک را ببینید.
| عنوان محصول | محدوده قیمت (تومان) |
| شیر ترموستاتیک رادیاتور تکبان | 232.000 الی 290.000 |
| شیر ترموستاتیک دانفوس مدل 013g5041 | 360.000 الی 435.000 |
| شیر ترموستاتیک رادیاتور امیتی ایتالیا | 395.000 |
نحوه نصب شیر ترموستاتیک رادیاتور چگونه است؟
در نحوه نصب شیر ترموستاتیک رادیاتور این نکته را باید مورد توجه قرار داد که بعضی از این شیرها دوطرفه هستند به این معنی که می توانند روی هر دو طرف انتهایی رادیاتور قرار بگیرد اما بهتر است در یک انتهای رادیاتور نصب شود فقط در جهت جریان برگشت تا احتمال ایجاد صدا و نویز در سیستم را کم کند.
مراحل نصب شیر ترموستاتیک رادیاتور در زیر آورده شده است.
1. ابتدا باید آب درون رادیاتور را کاملا خالی نمایید.
2. شیر قبلی را باید با استفاده از ابزار های آچار فرانسه و آچار لوله گیر باز کنید به طوریکه به شیر و اتصالات آن آسیب نرساند.
3. در صورت خراب بودن اورنگ داخل شیر آن را با استفاده از اره برش می دهیم، به طوری که به بقیه قطعات به خصوص لوله مسی آسیبی وارد نشود.
4. اورنگ را با استفاده از یک پیچ گوشتی تخت کوچک آن را جدا می کنیم.
5. نوار تفلون را 17 تا 20 مرتبه به صورت ساعتگرد به دور شیری که به رادیاتور متصل می شود، می بندیم به طوری که کامل آب بندی شود.
6. شیر را با آچار فرانسه محکم می بندیم.
7. سپس یک اورنگ جدید روری لوله مسی پایینی می گذاریم و شیر ترموستات را می بندیم.
8. پس از آن مهره ای که در بالا قرار دارد را باز نموده و سر شیر جدید را روی آن می بندیم.
هنگام نصب شیر ترموستاتیک به چه نکاتی باید توجه کرد؟
نکته مهم در استفاده از شیرهای ترموستاتیک بر روی رادیاتورها این است که در صورتیکه جریان دیگ آبگرم یا بخار کنترل و تنظیم نشود، نباید بر روی کلیه رادیاتورها شیر ترموستاتیک نصب کرد در صورت بسته بودن تمام رادیاتورها، عملکرد سیستم باید قابل کنترل باشد تا از خطر جلوگیری شود.
البته می توان تعدادی از رادیاتورهایی که لازم است همیشه روشن بمانند را برای این منظور در نظر گرفت و بر روی آنها شیر ترموستاتیک نصب نمود. در هنگام نصب شیر ترموستاتیک باید به این نکات توجه شود:
1. رادیاتور نباید داخل دیوار و یا دارای روکش چوبی باشد.
2. لوله کشی شوفاژها نباید بصورت سری باشد و در صورت لوله کشی موازی می توان از شیر ترموستاتیک استفاده نمود.
3. در شروع فصل سرما و هنگام راه اندازی رادیاتورها، حداقل طی 2 روز و هر روز 2 بار، رادیاتورها می بایست هواگیری شود تا صرفه جویی قابل ملاحظه ای فراهم شود.
4. پس نصب سیستم تأسیسات، حتماً باید داخل رادیاتورها و لوله مربوطه شستشو داده شود تا در اثر چرخش آب، املاح باعث گرفتگی شیر در شروع کار نشوند.
شیرهای ترموستاتیک رادیاتور الکتریکی
شیر ترموستاتیک الکتریکی نسبت به نمونه های مکانیکی دما را با دقت بالاتری تنظیم می کند و می تواند دما را در زمان های مختلف روز بالا و پایین کنند.
این نوع از شیرهای ترموستاتیک مجهز به موتوری است که در زمان نیاز به طور اتوماتیک شیر را خاموش و یا روشن می کند. اما این عمل باعث می شود که این نوع شیرها احتیاج به باتری داشته باشند و موقع عمل کردن کامل بی صدا نباشند.
مدل های شیر ترموستاتیک رادیاتور شوفاژ، ریموت تنظیم دما در اتاق دارند که این این امر باعث می شود ترموستات بتواند دمای کلی اتاق را مشخص نماید که با دمای محیط اطراف رادیاتور شوفاژ متفاوت است.
مشکلات شیر ترموستاتیک چیست؟
شاید بتوان گفت مهم ترین مشکل شیر ترموستاتیک تشخیص ضعیف دما در بعضی از مواقع است که برای جلوگیری از این مشکل بایستی یک سنسور از راه دور روی سرشیر ترموستاتیک نصب شود. تا با پایش دمای هوای اتاق در محلی مناسب و با ارتباط به وسیله یک شبکه باریک در فاصله دو تا پنج متری، عملکرد شیر ترموستاتیک را کنترل نماید که در نتیجه پاسخ مناسب رادیاتور به تغییرات دمای هوای داخل اتاق را منجر می شود.
مزایای شیر ترموستاتیک
* جلوگیری از اتلاف انرژی و کاهش هزینه سوخت مصرفی تا ٢٠ درصد
* امکان کنترل و تنظیم دمای محیطهای مختلف با دقت بالا بدون نیاز به مصرف هر نوع انرژی الکتریکی
* فراهم نمودن آسایش مصرف کننده با برخورداری از دمای یکسان در محیط
* قابلیت استفاده از گرمای آزاد محیطی (گرمای ناشی از حضور افراد و نور خورشید و …)
* کاهش میزان تولید مواد آلاینده محیط زیست
* قابلیت نصب آسان روی انواع رادیاتورهای قدیمی و جدید
* دقت و عملکرد دقیق به دلیل داشتن بیشترین سطح تماس سنسور ترموستات با هوای محیط
* استفاده از مایع مخصوص با تکنولوژی ویژه در سنسورترموستات جهت افزایش دقت وعمرسنسور
* ترموستات با سنسور بیرونی جهت مصارف خاص
* قابلیت تنظیم ترموستات روی حداقل دما (هشت درجه سانتیگراد) جهت قرار دادن رادیاتور در حالت آماده بکار
* قابلیت استفاده از قفل مخصوص ترموستات جهت محیط های عمومی
* قابلیت منحصر به فرد ترموستات با امکان محدود نمودن دما به صورت دلخواه با هدف جلوگیری از تغییرات توسط افراد غیر مسئول
* قابلیت تنظیم میزان عبور جریان آب در هر رادیاتور بر حسب نیاز از ۰٫۰۴ تا ۰٫۷۳ متر مکعب در ساعت
* استفاده از فیلتر مخصوص در شیرها جهت کاهش صدای عبور جریان آب در رادیاتور
* استفاده از آلیاژهای مخصوص در قطعاتی از شیر که با آب در تماس هستند برای جلوگیری از ایجاد رسوب
* دارای استاندارد معتبر جهانی EN-215 در تولید
* دارای استانداردها و تاییدیه های کیفیت و محیط زیست
* دارای کیفیت و تکنولوژی بالا و یکنواخت در کلیه قطعات
تفاوت شیر ترموستاتیک با شیر معمولی چیست؟
شیر معمولی فقط جریان آب را کم و زیاد می کند، در حالیکه شیر ترموستاتیک می تواند بر اساس دمای محیط گرمای رادیاتور را کنترل کند. این ویژگی در صرفه جویی انرژی و ایجاد هوای مطلوب بسیار حائز اهمیت است.
شیر ترموستاتیک رادیاتور، آبی که به داخل رادیاتور وارد می شود را کنترل می نماید. این شیر با استفاده از سنسوری که دارد، می تواند دمای محیط را اندازه گیری کند. با توجه به اینکه این شیر در مسیر جریان آب قرار دارد و با استفاده از دمای تنظیم شده جریان عبوری آب را بسته و باز می کند، دمای شوفاژ به دمای مطلوب ما تبدیل می شود.
شیرهای ترموستاتیک شوفاژ دارای اعدادی هستند که می توان با استفاده از این اعداد دمای فضا را از 6 تا 28 درجه سانتی گراد تنظیم کرد. شیر ترموستاتیک شوفاژ شامل دو بخش است که بخشی از آن عملگر است. عملگر یک سیال است که به تغییرات دما واکنش نشان می دهد و زمانی که دمای هوا تغییر می کند بالا یا پایین می شود، این مایع منبسط و منقبض می شود و شیر فنری حرکت می کند و باز و بسته می شود.
با این عمل میزان گرما کنترل می شود و بخش دیگر همان شیر فنری است که عملگر روی آن تاثیر می گذارد که در حالت عادی باز است و شیر فنری به لوله متصل است.
-
اعداد مندرج بر روی دستگیره هد شیر ترموستاتیک به چه معنا است؟این اعداد، اعدادشاخص جهت تنظیم دمای محیط هستند که از 6 تا 28 درجه سانتیگراد است.
-
آیا رسوب گرفتگی در شیر ترموستاتیک باعث اختلال در عملکرد آن می شود؟از آنجا که آب داخل سیستم تاسیسات در فضای کاملا بسته است و تبخیری صورت نمی گیرد بنابراین رسوب در داخل لوله ها و رادیاتور ایجاد نخواهد شد و فقط آب تیره خواهد شد، پس لازم است تا در ابتدای کار رادیاتورها و لوله ها به خوبی شستشو داده شوند. پس اگر اقدامات اولیه درست انجام شود هیچگونه اختلالی در عملکرد شیر ترموستاتیک به وجود نخواهد آمد.
-
قفل تنظیم بر روی دستگیره مدرج شیر ترموستاتیک چه مزیتی دارد؟قفل تنظیم این امکان را می دهد که دمای هر شیر را در دو وضعیت مختلف تنظیم نمایید. یک وضعیت به صورت انتخاب یک دامنه حرارتی و وضعیت دیگر محدود کردن شیر تنها در یک دما است.
