روند ساخت و سازها در پایتخت تسهیل نشده است

به گزارش اخبار ساختمان، در حالی که شهردار تهران وعده داده بود مدت زمان صدور پروانه ساختمانی را تا پایان خرداد امسال به ۲ ماه کاهش می دهد، در عمل این وعده عملی نشد. با این حال به گفته معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران، اخیرا صرفا در مورد ساخت و سازهای کوچک مقیاس مدت زمان صدور پروانه به این مقدار کاهش یافته است.

بر اساس اظهارات مهدی عباسی، رئیس کمیسیون شهرسازی و معماری شورای شهر تهران، تحقق این وعده در گروی ارائه لایحه ای با همین موضوع بود که شهرداری مکلف به ارائه آن بود اما هنوز اقدامی در این خصوص انجام نداده است.

در این رابطه حمیدرضا صارمی، معاون شهرسازی و معماری شهرداری تهران اظهار کرد: قرار بر این بود که از خرداد امسال زمان صدور پروانه های ساختمانی به ۲ ماه کاهش یابد اما این کار هم‌‌‌اکنون در املاک کوچک مقیاس عملیاتی شده است.

وی ادامه داد: البته اعلام کردیم که برای کاهش زمان صدور پروانه ساخت مشکلاتی مانند نما و ژئوتکنیک وجود دارد که باید ساماندهی شوند و نظام مهندسی باید در رابطه با این موارد صحبت کند. صارمی خاطرنشان کرد: در مورد املاک بزرگتر اکنون متوسط زمان صدور پروانه به پنج ماه رسیده است.

به این ترتیب وعده ای که شهردار تهران با هدف تسهیل ساخت و ساز داده بود عملا صرفا در مورد بخش کوچکی از ساخت و سازهای شهر عملیاتی شده و در مورد سایر املاک فاصله زیادی تا تحقق این وعده وجود دارد.

جدای از اینکه باید دید مدت زمان صدور پروانه برای املاک کوچک مقیاس پیش از این چقدر بوده و اکنون با چه میزان کاهش همراه شده است، متوسط زمان صدور پروانه در تهران به روایت آمار رسمی پیش از تلاش اخیر شهرداری برای کاهش آن به روایت مرکز پژوهش های مجلس ۲۴۰ روز کاری بوده است.

به این ترتیب سازنده ها ناگزیر هستند نزدیک به یک سال برای طی مراحل مقدماتی ساخت و ساز زمان صرف کنند که مهم ترین عامل دلسرد‌کننده سرمایه گذاران ساختمانی است.

در گزارش آسیب شناسی مرکز پژوهش ها از فرآیند صدور پروانه ساختمانی توسط شهرداری تهران که جزئیات آن در سال گذشته منتشر شده است، به این موضوع پرداخته شده بود که یک سازنده یا سرمایه گذار ساختمانی حداقل باید ۱۸ گام اصلی را برای دریافت گواهی پایان کار پس از اتمام عملیات عمرانی طی کند که فرآیند آن ۲۴۰ روز کاری (نزدیک یک سال) زمان می برد.

در واقع این زمان طولانی علاوه بر اینکه نشات گرفته از روندهای بوروکراتیک اداری است، به اصل فرآیند طراحی شده نیز باز می گردد؛ چراکه سازنده ها باید برای اخذ پروانه مراحل متعددی را طی کنند که می توان از آن به تورم مجوزها برای شروع ساخت و ساز یاد کرد.

به این ترتیب لازم است شهرداری تهران برای کاهش زمان صدور پروانه در همه ساخت و سازها، علاوه بر علاج بوروکراسی حاکم بر مراحل اداری مربوطه، به نحوی عمل کند که از پیگیری برای اخذ مجوزهای متعدد نیز جلوگیری شود.

مادامی که فرآیند صدور پروانه با پیچیدگی های متعدد به لحاظ اخذ مجوزهای گوناگون روبه‌رو باشد، سازنده ها ناگزیر خواهند بود یکی از دو راه رایج را انتخاب کنند که هر دو عواقبی به دنبال دارد.

یک راه این است که پیش از اخذ پروانه ساخت و ساز را کلید بزنند و حین اجرای پروژه مراحل اداری را در حداقل پنج ماه طی کنند که از مهم ترین عواقب آن می تواند به تولد ساختمان هایی نظیر متروپل بدون ضوابط ایمنی اشاره کرد. طبعا ریسک ایمنی در ساخت و سازهای بدون مجوز به مراتب بیشتر خواهد بود و می تواند شهر و شهروندان را با دردسرهایی روبه‌رو کند که بعضا ابعاد یک فاجعه ملی پیدا می کند.

راه دوم پیش روی سازنده ها این است که زمان چند ماهه را تحمل کنند و سپس ساخت و ساز را پس از طی روال اداری و اخذ پروانه کلید بزنند. این یعنی از لحظه ای که انگیزه سرمایه گذاری ساختمانی در ذهن سازنده شکل می گیرد،  باید دست کم پنج ماه تحمل کند تا بتواند عملیات ساختمانی را آغاز کند.

این در حالی است که با توجه به شرایط اقتصادی و وضعیت تورمی بازار مصالح ساختمانی، هر قدر در اجرای پروژه تاخیر شود، به همان نسبت هزینه تمام شده ساخت افزایش پیدا خواهد کرد و این خود به افزایش قیمت فروش پس از تکمیل پروژه می انجامد. بنابراین اصل طولانی بودن فرآیند صدور پروانه یکی از عواملی است که به تورم ملکی دامن می زند.

از سوی دیگر در حال حاضر میانگین زمان ساخت و ساز در شهر تهران ۱۸ ماه است و این یعنی سازنده باید تقریبا یک‌‌‌سوم این زمان را به صبوری برای طی فرآیند فرسایشی و بوروکراتیک صدور مجوز ساخت و ساز بگذراند.

به این ترتیب در حال حاضر همچنان زمان چند ماهه ای که باید برای اخذ مجوز ساخت و ساز طی شود، بزرگترین مانع سرمایه گذاری ساختمانی در تهران به شمار می آید که شهرداری تهران آن را به درستی تشخیص داده، اما بهبود آن را به کندی دنبال می کند.

سرانجام وعده کاهش زمان صدور پروانه ساختمانی یکی از پرسش هایی بود که اوایل تیرماه خبرنگاران در حاشیه جلسه شورای شهر تهران از علیرضا زاکانی، سکان دار شهرداری تهران مطرح کردند.

زاکانی با یادآوری اینکه وعده شهرداری این بود که با پیگیری این مساله بدون حذف ضروریاتی که باید در هنگام صدور پروانه به آن پرداخته شود، کار را به گونه ای پیش ببریم که زمان صدور مجوز به ۲ ماه ختم شود، افزود: میانگین زمان صدور پروانه ساخت در تهران ۳۷۰ روز بوده است؛ البته صدور پروانه نیز در شهرداری تهران دارای دو بخش پروانه ساخت و پروانه شهرسازی می شود.

به گفته زاکانی، زمان صدور پروانه ساخت بر اساس اطلاعات دریافتی از مناطق در تیرماه امسال به ۲ تا پنج ماه کاهش یافته است اما در عین حال یادآور شد: روند صدور پروانه ساخت در شهرداری تهران چند گلوگاه مهم دارد که اگر این گلوگاه ها رفع شود، قابل کاهش است.

وی تاکید کرد: نکته قابل تاملی که وجود دارد این است که در برخی موارد نیاز به دسترسی اطلاعات برخط داریم. زاکانی وعده داد با همکاری سازمان بازرسی کل کشور، مساله دسترسی به اطلاعات برخط حل شود تا بتوان در ماه های آینده مدت زمان صدور پروانه را بیش از این کاهش داد.

بیشتر بخوانید: تیراژ تولید مسکن در تهران چقدر سقوط کرده است؟

دنیای اقتصاد