اجاره نشینان راهی حاشیه های شهر شدند
۱۴:۱۷ | ۱۴۰۱/۰۵/۰۲
به گزارش اخبار ساختمان، یک مستاجر اگر سال گذشته خانه ای را با ۱۰۰ میلیون تومان رهن و ماهیانه یک میلیون تومان اجاره کرده، حالا برای اینکه امسال در همان خانه بماند درصورت منصف بودن صاحبخانه اش، باید با همان پول رهن ماهی چهار میلیون اجاره بدهد.
مستاجران این روز‌ها مدام در حال حساب و کتاب هستند، دنبال فرمولی می گردند تا کف حقوق و دستمزدهایشان را به سقفی برسانند که خانه ای مناسب گرفته و در آن زندگی کنند. اما مشکل اینجاست که تعیین نرخ اجاره بها توسط بنگاه داران و صاحبخانه ها از هیچ قاعده و قانونی تمکین نمی کند.
یک مستاجر اگر سال گذشته خانه ای را با ۱۰۰ میلیون تومان رهن و ماهیانه یک میلیون تومان اجاره کرده، حالا برای اینکه امسال در همان خانه بماند درصورت منصف بودن صاحبخانه اش، باید با همان پول رهن ماهی چهار میلیون اجاره بدهد، یعنی افزایش ۴۰۰ برابری نرخ اجاره بها برای یک خانواده آن هم در کنار تمامی هزینه هایی که به صورت معمول از ابتدای سال دچار جهش قیمت شده اند.
این روز‌ها معضل بازار مسکن و اجاره نشینی برای مستاجران تبدیل به بحرانی شده که از هیچ منطق و قانونی پیروی نمی کند و حتی در روز‌های گذشته دست به دست شدن این خبر که اشک علما برای مستاجران درآمده دردی از مستاجران دوا نکرد، درست مثل مصوبه ای که قرار بود به صاحبخانه ها اجازه ندهد بیشتر از ۲۰ درصد نرخ اجاره بها را افزایش دهند، اما ۲۰ درصد کجا و در خوشبینانه ترین حالت ۴۰۰ درصد کجا.
افزایش نرخ تورم و نبود ثبات قیمت در بازار مسکن و اجاره بها باعث شده آرزوی خانه دار شدن مستاجران به اینکه تنها بتوانند یک سال دیگر در همان خانه ای که کرایه کرده اند بمانند و با توجه به هزینه های بالا در جامعه جابه‌جا نشوند تبدیل شده است.
افزایش اجاره بها طی سال های اخیر، به خصوص در سال جاری در کلانشهری همچون مشهد باعث شده تا خانوار‌های زیادی نتوانند در خانه ای با متراژ و محله ای مدنظرشان زندگی کنند. این مساله موجب عقب نشینی مردم از مرکز و بالای شهر به پایین و حاشیه شهر و حتی مهاجرت خانوار‌ها به شهر‌های کوچک اطراف کلانشهر‌ها شده است.
حالا برای کنترل این اوضاع دولت دست به کار شد و قانونی مبنی بر اینکه صاحبخانه ها حق ندارند بیشتر از ۲۰ درصد بر نرخ اجاره بها بیافزایند تصویب کرد، مصوبه‌ای که به تصویب سران قوا هم رسید، اما مشاهدات عینی از بازار مسکن و اجاره نشان می‌دهد این قانون تنها روی کاغذ قدرت بازدارنگی دارد و نرخ‌ها همچنان از یک منطق ماورایی پیروی می‌کند.
بر اساس مشاهدات میدانی در حال حاضر ارزان ترین خانه ای که در پایین شهر مشهد می توان اجاره کرد با متراژ ۲۰ متر است که برای آن ۱۰ میلیون تومان پول رهن با اجاره ماهیانه یک میلیون و ۵۰۰ هزار تومان در نظر گرفته شده است.
در همین زمینه یک مشاور املاک در رابطه با وضعیت رهن و اجاره مسکن بیان می کند: بازار خرید و فروش مسکن بسیار سنگین و کساد است، اما بازار اجاره داغ. از ابتدای سال جاری تا کنون ما شاهد حداقل افزایش ۱۰۰ درصدی تا ۴۰۰ درصدی اجاره ها بوده ایم.
وی در پاسخ به این پرسش که آیا صاحبخانه ها سقف افزایش اجاره بهای ۲۰ درصدی را رعایت می کنند یا خیر، پاسخ می دهد: صاحبخانه ها اجباری به اجرای این قانون نداشته و بنگاه داران در این زمین تصمیم گیرنده نیستند.
این مشاور املاک با تاکید بر عقب نشینی مردم از مرکز و بالای شهر به سمت پایین و حاشیه شهر بیان می کند: طی سال مستاجران زیادی دیگر توان تمدید اجاره خانه را نداشتند و به سمت پایین شهر آمدند. حتی در پایین شهر مواردی مشاهده شده که افراد به چادرنشینی روی آورده اند. در بنگاه ما شاید ۱۰ مورد یا بیشتر بوده که مراجعه کرده اند، اما پول پیش برای کرایه خانه نداشتند.
وی در پاسخ به این سوال که چرا شما به عنوان مشاور املاک با قیمت های نجومی صاحبخانه ها مخالفت نمی کنید، ادامه می دهد: اگر ما با مبلغ پیشنهادی صاحبخانه مخالفت کنیم یا بخواهیم که کمی با مستاجر راه بیایند، خانه را به مشاوره املاک دیگری می سپارد. به صورت کلی نظارتی بر اینکه صاحبخانه رهن و اجاره خانه را تا چه حد افزایش می دهند، صورت نمی گیرد.
در همین رابطه به سراغ مستاجری می رویم که به دلیل افزایش بی سابقه اجاره بها مجبور شده خانه خود را تخلیه و به حاشیه شهر اسباب کشی کند.
مرضیه زن میانسالی که با پسر ۱۰ ساله خود تنها زندگی می کند، از خیابان هفده شهریور به خیابان پورسینا آمده است. وی در رابطه با مشکلات اجاره نشینی اش بیان می کند: در این چند سالی که مستقل بوده ام، وضعیتم هر سال بدتر از سال گذشته شده است. سال گذشته در منطقه هفده شهریور در یک واحد ۵۰ متری در طبقه چهارم یک آپارتمان بدون آسانسور با ۴۵ میلیون تومان پول رهن و ۴۵۰ هزار تومان اجاره زندگی می کردم.
امسال صاحبخانه همان خانه را ۹۰ میلیون تومان رهن تمام یا ۶۰ میلیون تومان رهن با ۲ و نیم میلیون کرایه اجاره می داد و من نمی توانستم این مبلغ را پرداخت کنم. با حقوق ماهیانه سه و نیم میلیون تومان نمی توانستم کرایه ۲ و نیم میلیون تومانی را بپردازم. صاحبخانه نیز راضی نشد کرایه خانه را کم کند تا بتوانم یک سال دیگر آنجا زندگی کنم.
جرات نمی کنم پسرم را به تنهایی برای خرید به بیرون بفرستم
وی ادامه می دهد: به همین دلیل به ناچار به منطقه پایین تری آمدم. خانه ای که در حال حاضر در آن سکونت دارم ۵۰ متر با قیمت ۵۰ میلیون رهن و ۱ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان اجاره است. به جایی برای زندگی آمده ام که حتی جرات نمی کنم پسرم را به تنهایی برای خرید به بیرون بفرستم. همچنین خودم نیز بعد از ساعت هفت شب به بعد جرات اینکه بیرون از خانه رفت و آمد داشته باشم ندارم.
اجاره خانه ۳۵۰ درصد، اما حقوق ما ۲۵ درصد افزایش پیدا کرده است
اجاره نشین دیگری در منطقه مجیدیه در همین رابطه می گوید: امسال صاحبخانه کرایه خانه را سه و نیم برابر کرده است. صاحبخانه به ما گفت اگر می خواهید خانه را خالی کنید؛ اما ما نتوانستیم پایین تر از این قیمت خانه دیگری پیدا کنیم.
وی ادامه می دهد: به طور کلی با توجه به شرایط پیش آمده مستاجران خیلی امکان انتخاب ندارند و باید با همان چیزی که صاحبخانه ها می گوید بسوزند و بسازند. حقوق همسر من در امسال تنها ۲۵ درصد اضافه شده؛ اما کرایه خانه ما ۳۵۰ درصد افزایش پیدا کرده است. حالا مسئولین باید به ما یاد بدهند که با چه فرمولی کار کنیم تا این کمبود جبران شود.
افزایش افسارگسیخته اجاره بها کمر اجاره نشینان را خم کرده و این قشر با مشکلات زیادی رو به رو هستند. تصویب قوانین مختلف در حوزه مسکن و اجاره مسکن نیز از جمله مصوبه اخیر دولت نیازمند ضمانت اجرایی قوی است. همچنین با توجه به شرایط موجود و تورم در جامعه بسیاری از مستاجران توانایی استفاده از بسته حمایتی و ساماندهی مسکن را ندارند.
