تاثیر قیمت دلار بر مصالح ساختمانی و هزینه‌های پروژه‌های عمرانی؛ وقت تعدیل است!
۰۸:۵۷ | ۱۴۰۲/۰۱/۲۱
به گزارش اخبار ساختمان، حتما شما هم این روزها اخبار مربوط به نوسانات قیمت دلار را شنیده‌اید. آیا از میزان تاثیر قیمت دلار بر مصالح ساختمانی اطلاع دارید؟ بدیهی است که نوسانات قیمت دلار، هزینه‌های پروژه‌های عمرانی را دستخوش تغییرات چشمگیری کرده است. اما آیا راهی برای کنترل افزایش هزینه‌های تحمیل شده وجود دارد؟
واقعیت این است که عدم ثبات قیمت دلار باعث افزایش ناگهانی و چندین برابری مصالح در مدت زمان کوتاه شده است. به همین ترتیب این پدیده می‌تواند به راحتی روی درآمد شما اثر گذاشته و پروژه‌های سود ده را دچار زیان کند.
اما آیا راهکاری برای جلوگیری از ضرر دادن پروژه‌ها وجود دارد؟ در این شرایط چگونه باید صورت وضعیت را تهیه و تنظیم کنیم تا ضرر کمتری متحمل شویم؟
در ابتدا نگاهی گذرا به مفهوم تعدیل می‌اندازیم. تعدیل در لغت به معنای متعادل کردن و هم تراز کردن است اما منظور از تعدیل در پروژه‌های عمرانی، متناسب کردن قیمت‌های قرارداد در مدت اجرا با شرایط روز است.
تعدیل به همه پروژه‌ها و قراردادهای عمرانی تعلق نمی‌گیرد. در شرایط خصوصی پیمان، ماده 29 بند “هـ” قراردادهایی که به آن‌ها تعدیل تعلق می‌گیرد ذکر شده است.
با توجه به لزوم رعایت ماده 29 شرایط عمومی پیمان بند “هـ”، در صورتی که تعدیل در شرایط خصوصی پیمان پیش بینی نشده باشد، تعدیلی به پیمان تعلق نمی‌گیرد. همچنین معمولا به قراردادهایی که مدت اولیه پیمان آن‌ها کمتر از سه ماه باشد (مثل خرید تجهیزات یا مصالح فاقد هرگونه نصب یا اجرا)، نیز تعدیل تعلق نمی‌گیرد.
در اینجا یک سوال مهم پیش می‌آید. در صورتی که مدت اولیه قراردادی بیشتر از سه ماه بوده و در بند “هـ” ماده 29 شرایط خصوصی آن قرارداد ذکر شده که به این قرارداد تعدیل تعلق نمی‌گیرد، آنگاه ضرر و زیان احتمالی که بر پیمانکار وارد می‌شود، با افزایش نرخ ارز در طول اجرای پروژه چگونه جبران می‌گردد؟
برای پاسخ به این سوال باید به سراغ بخشنامه تعدیل ارزی برویم. این بخشنامه برای جهش نرخ ارز توسط سازمان برنامه و بودجه کشور تهیه و تنظیم شده است.
بخشنامه تعدیل نرخ ارز به مفهوم تعدیل ارزش پولی ارز بین المللی با پول داخلی در دوره زمانی قراردادهای عمرانی است. این بخشنامه بر اساس دستورالعمل های ارائه شده توسط بانک مرکزی صادر شده و هدف آن جلوگیری از خطاهای ارزی و تاثیرات منفی آن بر قراردادهای عمرانی است.
این دستورالعمل که به استناد آیین‌نامه نظام فنی و اجرایی یکپارچه کشور، ماده 23 قانون برنامه و بودجه و ماده 34 قانون احکام دائمی برنامه‌های توسعه‌ای کشور و به منظور تمدید بخشنامه‌های شماره 330220/99 مورخ 1399/06/26 (نوبت دوم) و شماره 566539/99 مورخ 1399/10/23 (نوبت سوم) تدوین شده و به تصویب شورای عالی فنی رسیده، با حفظ شرایط درج شده در دستورالعمل‌های قبلی و پس از اعمال تغییراتی ابلاغ شده است.
طبق این بخشنامه محاسبه تعدیل نرخ ارزبه دو روش الف (تعیین تفاوت قیمت ارز) و ب (تعیین تعدیل نرخ پیمان ها بر اثر تغییر قیمت ارز) یا ترکیب آن دو ارائه شده است. با توجه به اینکه آخرین شماره این بخشنامه با عنوان تمدید نوبت دوم و سوم ابلاغ شده است می توانید برای مشاهده و مطالعه تفسیر آن روی عبارت بخشنامه تعدیل نرخ ارز نوبت چهارم کلیک کنید.
نحوه نوشتن صورت وضعیت تعدیل
به طور کلی در پروژه‌های عمرانی دو صورت وضعیت تنظیم می‌شود. در ابتدا صورت وضعیت کارکرد برای تعیین وضعیت کارهای انجام شده طبق نقشه‌های اجرایی و مدارک کارگاهی ارائه و پس از تایید آن توسط کارفرما، در مرحله بعد صورت وضعیت تعدیل تهیه می‌شود.
به این صورت که برای محاسبه تعدیل هر صورت وضعیت، ابتدا دوره‌های مربوط به کارکرد آن مشخص شده و سپس با استفاده از شاخص‌های گروهی یا فصلی مربوط و شاخص مبنای پیمان، ضرایب آن محاسبه می‌گردد.
مبلغ تعدیل هر فصل حاصل ضرب ضریب تعدیل در مبلغ کارکرد صورت وضعیت آن فصل، مربوط به دوره مدنظر است.
مبلغ تعدیل صورت وضعیت، حاصل جمع جبری مبالغ تعدیل کارکرد فصل‌ها، مصالح پای‌کار مربوط به هر فصل و تجهیز و برچیدن کارگاه تا تاریخ آن صورت وضعیت است.
نوشتن صورت وضعیت دارای نکات و ریزه‌کاری‌های زیادی است. شما برای اینکه بتوانید یک صورت وضعیت خوب و دقیق بنویسید نیاز به دانستن این نکات دارید. آموزشگاه فنی و حرفه‌ای آکادمی عمران به طور کامل و با مثال‌های کاربردی چگونگی نحوه نوشتن صورت وضعیت را فراهم کرده است. برای مطالعه در این مورد روی لینک آن کلیک کنید.
فسخ قرارداد مشارکت در ساخت
در ادامه مطلب درباره تاثیر قیمت دلار بر قرارداد مشارکت در ساخت و افزایش تمایل به فسخ آن صحبت می‌کنیم. اگر تا چند سال گذشته هزینه ساخت یک ساختمان برای سازنده مثلا متری 5 میلیون تومان بود. در سال‌های اخیر به علت رشد تورم و نوسانات شدید قیمت دلار این هزینه چندین برابر شده است. به طوریکه ممکن است شما در یک پروژه مشارکت در ساخت به عنوان یکی از طرفین قرارداد به علت ضرر و زیانی که متحمل می‌شوید، تمایل به ادامه قرارداد نداشته و قصد فسخ قرارداد مشارکت در ساخت را داشته باشید.
در این حالت سوالاتی مانند اینکه در این زمان چه مواردی شامل فسخ قرارداد مشارکت در ساخت می‌شود؟ ضرر فسخ‌کردن به پای کدام طرف قرارداد است؟ پیش می‌آید.
به طور کلی چون قرادادهای مشارکت در ساخت قراردادی لازم است، وقتی می‌توان آن را فسخ کرد که قانون آن را تعیین کرده یا در شروط قرارداد به آن اشاره شده باشد.
زمان عقد مشارکت در ساخت هر یک از طرفین مواردی را برای فسخ آن معین می‌کنند که هم سازنده و هم مالک در زمان نیاز می‌توانند از حق خود برای فسخ‌کردن استفاده کنند.
گاهی ممکن است در هنگام عقد قرارداد یکی از طرفین به هر دلیلی حق فسخ‌کردن برای خود تعیین نکرده باشد که در این شرایط فرد با اختیارات قانونی می‌تواند نسبت به فسخ قرارداد اقدام نماید.
اما شروط فسخ مشارکت در ساخت برای مالک و سازنده کاملا متفاوت است. در مورد هر یک از موارد حق فسخ مالک، حق فسخ سازنده و تعیین سقف خسارت نکاتی وجود دارد که برای مطالعه آن‌ها همراه با مثال کاربردی می‌توانید روی عبارت فسخ قرارداد مشارکت در ساخت کلیک کنید.
در این مطلب به تاثیر نوسانات قیمت دلار بر افزایش هزینه‌های پروژه های عمرانی که یکی از بزرگترین دغدغه‌های پیمانکاران و سازندگان است پرداخیتم. امید است که با مطالعه بیشتر در این زمینه و کسب دانش بتوانید ضرر ناشی از این نوسانات را مدیریت کنید.
