دولت چگونه باید بازار مسکن را نجات دهد؟

به گزارش اخبار ساختمان، سریال پدرسالار شاید اولین زمینه ساز فرهنگی برای کوچ از خانه های حیاط دار و بزرگ به خانه های آپارتمانی بود. سریالی که در پس ماجرای یک خانواده ایرانی تفکرات لیبرالی را در کشور نهادینه می کرد و در انتها نیز زندگی در آپارتمان های نوساز را جهشی به سمت هزاره جدید معرفی می کردند.

به بیان دیگر، هزاره جدید برای ایرانی ها با آپارتمان های ۷۰ متری آغاز شد که رفته‌رفته تا ۴۵ متر آب رفت. در حالی این کوچک شدن متراژ خانه در کشور اتفاق افتاد که بر اساس آمایش سرزمینی مشخص شده، تنها یک درصد از زمین های قابل سکونت کشور مورد استفاده قرار گرفته است.

اخیراً نیز همزمان با به روی کار آمدن دولت چهاردهم برخی از کارشناسان راه حل بحران مسکن را نه عرضه زمین به مردم بلکه حفظ انحصار و ساخت خانه های کوچک در همین زمین محدود عرضه شده، بیان کردند.

اجماع نظرات حوزه مسکن اولین اقدام دولت چهاردهم

محمد صالح شکوهی بیدهندی کارشناس حوزه شهری در مورد اقدامات لازمی که دولت آینده باید برای حوزه مسکن انجام دهد، اظهار کرد: آقای پزشکیان در مناظره ها و تبلیغات انتخاباتی تاکید بر مشاوره گرفتن از کارشناس ها و رسیدن به اجماع نظرات داشتند. الان زمان آن رسیده که در حوزه های مختلف از جمله مسکن و شهرسازی نظر کارشناس ها شنیده شود تا درباره این حوزه به یک اجماع درست رسید. اتفاقاً حوزه مسکن و شهرسازی یکی از حوزه هایی است که نظرات کارشناسی متفاوت بسیار جدی درون آن مطرح است و رسیدن به اجماع در آن معنای خاصی دارد.

این کارشناس حوزه مسکن پس از آنکه اختلاف نظرهای موجود حوزه مسکن را شرح داد گفت: تنوع و تکثر دیدگاه های حوزه مسکن ایجاب می کند که هرکسی که به عنوان وزیر راه و شهرسازی انتخاب می شود و حتی خود آقای پزشکیان به عنوان رئیس شورای عالی مسکن و رئیس‌جمهور از کارشناس هایی با دیدگاه های متضاد در جلسات دعوت کنند و نظرات مختلف را بشنوند تا پس از آن به یک راهبرد مشخص برسند. مهم تر از آن نیز باید به یک برنامه جامع که همان تکلیف قانون جهش مسکن است، با همین راهبردهای مورد توافق برسند. همچنین، استدلال های راهبردهایی که مانند مناظره هستند را نیز تدوین و تجهیز کنند. سپس، به یک راهبرد واحد برای کل برنامه ریزی حوزه مسکن در چهار سال آینده خواهند رسید که مبتنی بر طرح جامع مسکن و مقررات موجود است.

مسیر باز آینده و اجتناب از تکرار مکررات

شکوهی بیدهندی در خصوص تأثیر برخی از افراد حاضر در ستاد انتخاباتی رئیس‌جمهور و اثر آنها بر روی مسکن توضیح داد: تجربه هایی از زمان آقای عبدالعلی‌زاده در زمان وزارت کردند مانند سیاستگذاری های حوزه زمین و محدود کردن شهرها وجود دارد. همچنین، آقای آخوندی نیز در حوزه سیاستگذاری تلاش داشتند، مداخله دولت در حوزه مسکن را کم کنند. هر کدام از این تجربه ها، درس هایی را به همراه داشته است و امروز دیگر نباید خطاهای گذشته را انجام داد. باید از اشتباه ها درس گرفت و مسیر درست را پیدا کرد. به عقیده من فردی جوان تر از این ۲ نفر برای وزارت راه و شهرسازی باید انتخاب شود تا وزیر جدید تجربه های گذشته را بسنجد و نتایج آنها را بررسی کند. با بررسی این نتایج می توان فهمید آیا با اجرای آن سیاست ها شرایط مردم بهبود بخشیده شده یا سُفره مردم تنگ تر شده است. اگر به این نتیجه رسید که سفره مردم با سیاست های محدود کردن عرضه زمین و واگذاری مسکن به بازار تنگ تر شده، پس زمان بازنگری است.

کوچک سازی مسکن، مخالف دین و قرآن است

او درباره طرح ساخت خانه های کوچک از سوی برخی از کارشناس‌ها اظهار کرد: آقای پزشکیان حافظ نهج‌البلاغه و قرآن هستند و می توانند به روایات و مبانی قرآنی رجوع کنند تا ببینند در آنجا خانه بزرگ و دار واسع تا چه اندازه مورد تاکید قرار گرفته است. در مقابل، منشورهای خارجی توصیه به کوچک سازی خانه دارند. البته باید در اینجا متذکر شد، کوچک سازی خانه منجر به فردگرایی می شود، در حالی که خانه وسیع باعث حفظ خانواده و حتی صله رحم می شود. این نظام ارزشی که کشور را به سمت خانه های کوچک سوق داده، یک نظام ارزشی لیبرالیستی و فردگرا است که در مقابل نظام ارزشی اخلاقی و اسلامی قرار دارد. برخی در اینجا محدودیت زمین را مطرح می کنند. مطالعات آمایش سرزمین نشان می دهد، ۱۶ درصد مساحت کشور اولویت سکونت دارد که این مقدار ۱۶ برابر شهرها و روستای کشور است. به عبارت دیگر، همه ما می توانیم خانه های ۱۶ برابر مسکن فعلی را داشته باشیم.

این عضو هیأت علمی دانشگاه علم و صنعت در ادامه گفت: دولت جدید مبتنی بر ارزش های دینی اگر بدون محدودیت بخواهد به سمت خانه های کوچک برود، در پیشگاه خدا باید پاسخگو باشد. باید توجه داشت که در حوزه زمین و مسکن کشورهای غربی نگاه لیبرالیسم ندارند و معتقد هستند در حوزه مسکن و زمین نباید نگاه لیبرالی داشت. تنها در کشورهای غربی با ابزارهایی مانند مالیات از سرمایه ای شدن مسکن و زمین جلوگیری می کنند. در این کشورها سیاست های حاکم بر حوزه زمین و مسکن انسانی تر است و دولت دخالت دارد و اجازه نمی دهند بازار راه خود را پیدا کند. اما این نظریات را از طریق منشورهای بین‌المللی برای کشورهایی مانند ایران تجویز می کنند تا به سمت فردگرایی و ارزش های مدنظر آنها بروند.

مهر