بورس بازی نمی تواند کسی را خانه دار کند

به گزارش اخبار ساختمان، گفته می شود بورس مسکن که با هدف افزایش شفافیت در معاملات و از بین رفتن التهاب و ایجاد قیمت کاذب در بازار قرار است راه اندازی شود. تاکید دژپسند وزیر امور اقتصادی و دارایی بر بورس مسکن این نوید را به بخش مسکن داده است که به احتمال زیاد با ورود سرمایه ها به بخش مسکن کمک بزرگی به تولید و عرضه و در نهایت خانه دار شدن متقاضیان مسکن راحت تر خواهد شد. اما برخی کارشناسان می گویند که بورس مسکن کمکی به بخش مسکن نخواهد کرد و اصلا فلسفه بورس مسکن از ریشه اشتباه و نادرست است چرا که مسکن یک کالای همگن نیست و کالای ناهمگن نمی تواند در بورس عرضه شود.

سال گذشته تیرماه طبق خواسته نمایندگان مجلس و بر مبنای مفاد بسته خروج غیر تورمی از رکود راه اندازی بورس مسکن جدی شد و از همان روزها موافقان و مخالفان زیادی بر ایجاد بورس مسکن صف آرایی کردند.

با راه اندازی بورس مسکن کسی صاحبخانه نمی شود

حسن محتشم عضو هیات مدیره انجمن انبوه سازان تهران در پاسخ به این سوال که آیا راه اندازی بورس مسکن می تواند به بخش مسکن کمک کند؟ گفت: تصور غلطی بر بورس مسکن ایجاد شده است که قرار است با راه اندازی بورس مسکن مردم صاحب مسکن شوند. در حالیکه اینطور نیست چون قرار نیست در بورس مسکن، خرید و فروش ملک صورت بگیرد و متقاضیان و خریداران سهام صاحب مسکن شوند.

وی با اشاره به اینکه بورس مسکن به معنی این نیست که قرار است سهامداران در این اقدام صاحب مسکن شوند گفت: با راه اندازی بورس مسکن، شرکتهای بزرگ و کوچک و حتی مردم عادی می توانند با خرید سهم در بورس به تولید و عرضه مسکن کمک کنند. اما آنچه که می تواند ما را به بورس مسکن و تبعات آن امیدوار کند این است که سرمایه ها به سمت تولید مسکن سوق بیابد.

از سوی دیگر بورس مسکن هم موافقانی برای خود دارد. موافقان بورس مسکن معتقد هستند که با بورس مسکن قیمتها شفاف تر می شود. اما معتقد هستند که نمی توان بورس مسکن را به طور کامل از کشورهای دیگر الگوبرداری کرد و باید ساز و کاری مختص به کشور طراحی و اجرایی کرد.

سعید اسلامی‌ بیدگلی دبیر کل کانون نهادهای سرمایه گذاری ایران با تاکید بر نقش موثر حوزه مسکن در اقتصاد و رشد و توسعه کشور، گفت: مسکن بخش بزرگی از اقتصاد کشور را تشکیل می‌دهد و اگر بتواند از منابع عمومی استفاده کند و با سازوکار بورس که نسبت به بانک‌ها شفاف‌تر است، این کار را انجام دهد، موتور محرکی برای سایر بخش‌های وابسته خواهد شد.

وی با بیان اینکه مسکن و ساختمان، صنایع بالادستی و پایین ‌دستی بسیاری دارد و در اشتغال و رشد و توسعه کشور تاثیرگذار است، میگوید: برای تحقق این موضوع به راه‌اندازی تعداد زیادی از صندوق‌های زمین و ساختمان نیاز است و مردم باید عادت کنند که می‌توانند با سرمایه‌های خرد به سرمایه‌گذاری در حوزه ساختمان بپردازند. بازار هم باید با تمرین چند صندوق، ابتدا ایرادات آن‌ها را برطرف کند. نمی‌توان این ابزارها را به ‌طور کامل از جهان الگوبرداری کرد چون هر کشوری سازوکار خود را دارد.

مزیت های بورس مسکن برای مردم و تولیدکنندگان؛ حذف رانت و شفافیت معاملات نقطه قوت بورس مسکن
دبیر کل کانون نهادهای سرمایه گذاری ایران با تاکید بر اینکه برای راه اندازی بورس مسکن باید با دقت و مطالعه بیشتری صورت بگیرد گفت: با راه اندازی بورس مسکن شفافیت در معاملات افزایش و رانتها حذف خواهد شد. پس باید در خصوص راه اندازی بورس مسکن با دقت بیشتری اقدام کرد.

وی ادامه داد: بورس مسکن تجربه کمتری نسبت به سایر بورسها دارد و چون مسکن یک کالای ناهمگن است باید به ساز و کارهای بورس مسکن به خوبی اندیشید.

اسلامی بیدگلی با تاکید بر اینکه بورس مسکن کاملا با بورس کالا که به عنوان مثال بورس فلزات که نهادهای حاکمیتی در قیمتها دخالت می کنند متفاوت است اظهار داشت: در بورس مسکن اینطور نخواهد بود و قیمتها کاملا شفاف تر خواهد شد.

دبیر کل کانون نهادهای سرمایه گذاری ایران اضافه کرد: اقتصاد ایران نیاز به ایجاد ساز و کارهای مشخص و شفافیت دارد بنابراین بورس مسکن می تواند به اقتصاد کشور کمک کند. اما میزان موفقیت بورس کالا به ساز و کارهایی که تعریف می شود بستگی دارد.

اسلامی بیدگلی خاطر نشان کرد: شاید یکی دیگر از بخشهایی که می توان در خصوص راه اندازی بورس مسکن به آن اشاره کرد این است که بخش عرضه و تقاضا و میزان نقدشوندگی به بازار مسکن کمک می کند، پس باید از تمام فرصت های راه اندازی بورس مسکن استفاده کرد.

دبیر کل کانون نهادهای سرمایه گذاری ایران در پاسخ به این پرسش که برخی کارشناسان معتقد هستند که مسکن چون یک کالای همگن نیست نمی تواند وارد بورس شود و راه اندازی بورس مسکن یک اقدام اشتباه است اظهار داشت: حجم معاملات همواره بالا است و بازار مسکن بازاری است که همیشه نقطه فرار نقدینگی در جریان های تورمی بوده است .پس اقتصاددانان همواره پیش بینی می کنند که بخشی از سرمایه و نقدینگی به سمت مسکن کشیده شود و تعداد زیادی از متقاضیان مسکن با رشد قیمتها، قدرت خرید خود را از دست بدهند.

اسلامی بیدگلی با بیان اینکه مشخص است که متقاضیان با رقم های پایین نمی توانند وارد بازار مسکن شوند و سرمایه گذاران هم نگران از آینده بازار هستند گفت: راه اندازی بورس مسکن در ابتدا نیازمند یک ساز و کار مناسب است و باید دقت زیادی در راه اندازی آن شود.

در آمریکا و حتی کشورهای آسیایی پیشرفته نیز بورس مسکن وجود ندارد

اما حسام عقبایی نایب رئیس اتحادیه املاک نیز یکی از مخالفان بورس مسکن می گوید: بنده مخالف سرسخت راه اندازی بورس مسکن و وارد شدن مسکن به بورس هستم. چرا که هیچ الگوی مشخصی در دنیا برای بورس مسکن وجود ندارد.

وی افزود: طبق مطالعاتی که بنده داشتم در آمریکا و حتی کشورهای آسیایی پیشرفته نیز بورس مسکن وجود ندارد. البته نه اینکه چون آنها ندارند ما نیز عملکردمان خوب خواهد بود و نباید داشته باشیم. اما سوال من این است که وقتی کشورهای پیشرفته اقدامی برای راه اندازی بورس مسکن نکرده اند چرا باید با عجله و بدون مطالعه به این اقدام دست بزنیم.

نایب رئیس اتحادیه مشاوران املاک ادامه داد: مسکن یک کالای ناهمگن است و کالایی می تواند در بورس عرضه شود که همگن باشد. به عنوان مثال در بورس نفت در تمام دنیا نفت همان نفت است. اگر بخواهیم وارد جزئیات شویم باید بگوییم که در یک خیابان هیچ واحد مسکونی نمی تواند شبیه هم باشد.

عقبایی تاکید: اساسا مسکن قابلیت ارائه در بورس نیست و تعریفی که از بورس مسکن ارائه شده است به نوعی تعریف بنگاه داری است. قانون نظام صنف برای فروش ملک قانون دارد و هر فردی که اقدام به خرید و فروش مسکن به عنوان دلالت کننده می کند باید دارای پروانه اشتغال باشد. پس صحبت کردن از بورس مسکن تعریف جدیدی نبوده و اقدام خلاقانه ای نیست.

تحلیل بازار