یو مینگ پی؛ برجسته ترین معمار قرن بیستم
به گزارش اخبار ساختمان، یو مینگ پی متولد ۲۶ آوریل ۱۹۱۷ شناخته شده به آی ام پی معمار آمریکایی چینیتبار بود. آی.ام. پی یکی از برجستهترین معماران سده ۲۰ (میلادی) بود.
نام او یادآور طراحی ساختارهای نمادین در سراسر جهان است. او از برندگان جایزه معماری پریتزکر است. هرم شیشهای موزه لوور در پاریس از جمله شاهکارهای طراحی پی است. یو مینگ پی در سال ۱۹۱۷ میلادی در شهر گوانگژو چین چشم به جهان گشود.
خانواده وی که در ابتدا به بانکداری اشتغال داشتند، به دنبال انقراض دودمان چنیگ و تشکیل جمهوری چین، شروع به فعالیت در زمینه تولید و فروش گیاهان دارویی کردند.
با این حال پس از مدتی خانواده یو مینگ پی به هنگ کنگ مهاجرت کردند و فعالیتهای اقتصادی خود را در این منطقه از سر گرفتند. هنگ کنگ که در آن سالها بخشی از قلمرو بریتانیای کبیر بود، شرایط مساعدی برای کسب و کار داشت.
لکن یو مینگ پی جوان روی خوشی به کسب و کارهای خانوادگی نشان نمیداد و از این رو تا پایان عمر مغضوب پدرش بود. یو مینگ پی از همان دوران کودکی علاقه بسیاری به هنر نشان میداد. اما اختلاف عقیده بین او و پدرش، سبب شد که وی را به منظور تحصیل علوم مذهبی روانه شانگهای کنند.
با این حال وی پس از عزیمت به شانگهای نیز از تلاش برای پرداختن به هنر فروگذار نکرد و به صورت جسته و گریخته به مطالعه معماری پرداخت. در نهایت پس از فوت مادرش در اثر سرطان به هنگ کنگ بازگشت و مدتی بعد به همراه سایر اعضای خانواده راهی ایالات متحده امریکا شد.
خانواده یو مینگ پی در شهر نیویورک ساکن شدند و بدین ترتیب وی توانست به رویای دوران کودکی خود مبنی بر ورود به محیط دانشگاهی ایالات متحده با تحصیل در رشته معماری دانشگاه پنسیلوانیا جامه عمل بپوشاند.
دوران تحصیل یو مینگ پی
یو مینگ پی در سال ۱۹۳۵ میلادی، پنسیلوانیا را به مقصد سانفرانسیکو ترک کرد و سپس خود را به فیلادلفیا رساند. چرا که دانشگاه پنسیوانیا نتوانسته بود در این مدت انتظارات وی را تامین کند. دلیل اصلی این امر تدریس اساتید این دانشگاه بر پایه سبک بیوکس بود.
سبکی که ریشه در معماری سنتی یونانی و رومی دارد و دانشگاه هنرهای زیبای بیوکس پاریس، به عنوان خاستگاه آن شناخته میشود.
این در حالی است که پی علاقه بیشتری به معماری مدرن از خود نشان میداد و از این رو تحصیلات خود را در دانشگاه MIT ادامه داد. علیرغم برداشت اولیه یو مینگ پی از دانشگاه MIT، اساتید این دانشگاه نیز بر سبک بیوکس تکیه داشتند و این امر به شدت وی را آزار میداد.
این امر زمانی شدت بیشتری یافت که وی به واسطه پیدا کردن سه کتاب از معمار مشهور سوئیسی، لوکروبوزیه، در کتابخانه دانشگاه، شیفته طراحی خلاقانه سبک بینالملل و ویژگیهای خاص آن نظیر فرم ساده و استفاده از شیشه و فولاد شد.
مخصوصا که این معمار برجسته در نوامبر سال ۱۹۳۵ میلادی، از دانشگاه MIT نیز بازدید کرد و توانست پی را شدیدا تحت تاثیر قرار دهد. به طوری که وی حضور دو روزه لوکوربوزیه در آن دانشگاه را نقطه عطفی در زندگی خود میداند.
یو مینگ پی طی سفری به میشیگان در سال ۱۹۳۸ میلادی به منظور بازدید از جدیدترین اثر فرانک لوید رایت به طرز غیرمنتظرهای با این معمار آشنا شد و توانست مدتی را به یادگیری اندیشههای سپری کند.
یو مینگ پی از بازگشت از سفر، مطالعات خود را با جدیت بیشتری ادامه داد و سرانجام موفق به اخذ مدرک کارشناسی معماری خود از دانشگاه MIT در سال ۱۹۴۰ میلادی شد.
وی پس از فارغالتحصیلی از این دانشگاه و طی سفر به نیویورک با یکی از دانشآموزان کالج ولزی به نام الین لو اشنا شد و در بهار سال ۱۹۴۲ میلادی با وی ازدواج کرد.
الین لو که در همان سال در رشته معماری منظر دانشگاه هاروارد ثبتنام کرده بود، سبب آشنایی یو مینگ پی با این دانشگاه شد. وی نیز با مشاهده جو مثبت و هیجانانگیز این دانشگاه، به ادامه تحصیل در دانشکده معماری هاروارد پرداخت.
یو مینگ پی تنها کمتر از یک ماه پس از شروع تحصیل در دانشکده معماری هاروارد، از این دانشگاه انصراف داد و به کمیته پژوهشی دفاع ملی که در آن سالها مسئول تحقیقات نظامی به منظور مقابله با قدرت فزاینده آلمان طی جنگ جهانی دوم بود پیوست. چراکه باور داشت اگر شخصی توان ساختن را داشته باشد، توان نابود کردن را هم دارد.
واکنش وی به گزارش ارتش ایالات متحده مبنی بر عملکرد ضعیف بمبهای قدرتمند خود که برای نابودی ساختمانهای مستحکم اروپایی طراحی شده بود، در برابر خانههای چوبی و کاغذی ژاپن نیز گواهی بر این مدعاست. زیرا وی توانست با پیشنهاد ساخت بمبهای آتشزا، مانع بزرگی را از پیشپای ارتش این کشور بر دارد.
سبک معماری
سبک معماری بر پایه هندسه دقیق، سطوح صاف و نور طبیعی بود. یو مینگ پی علاقه خاصی به استفاده از شیشه و فولاد با ترکیبی از سیمان در طراحیهایش داشت. طراحی هرم شیشهای موزه لوور از جمله شاهکارهای اوست که کار ساخت آن در سال ۱۹۸۹ به پایان رسید. این ساختمان یکی از چشماندازهای پاریس بهشمار میرود.
Gulf Oil Building
این ساختمان که نخستین پروژه یو مینگ پی پس از استخدام در املاک نیویورک سال ۱۹۴۹ میلادی به شمار میرود. به عنوان ساختمان اداری شرکت نفت خلیج آتلانتا طراحی شده است. در طراحی این ساختمان که در دوطبقه و با زیربنایی معادل ۱۵۲۴۰ مترمربع ساخته شده بود.
این بنا از آثار معمار مشهور لودویگ میس فن در روهه الهام گرفته شده است. به طوری که حتی شاهد به کارگیری ترکیبی از سنگ مرمر و شیشه در نمای این ساختمان نیز هستیم. ساختمان اداری شرکت نفت خلیج آتلانتا، سرانجام در سال ۲۰۱۳ میلادی تخریب شد.
کتابخانه و موزه جان اف. کندی
به دنبال ترور جان اف کندی، رئیس جمهور وقت ایالات متحده امریکا، در ۲۲ نوامبر سال ۱۹۶۳ میلادی، خانواده و دوستان وی، درصدد ساخت بنای یادبودی برآمدند تا بدین ترتیب یاد و خاطر وی را زنده نگاه دارند.
ساخت هرگونه بنایی نیازمند تاییدیه نهایی همسر جاف اف کندی بود و از این رو طرحهای بسیاری از چندین معمار برجسته ارائه شد.
در نهایت طرح یو مینگ پی به تایید همسر جان اف کندی رسید و ساختمانی بتنی با هرمی شیشهای منجر شد که هم اکنون تحت عنوان موزه و کتابخانه کندی به فعالیت میپردازد.
هرم لوور
یو مینگ پی که با طراحی هرم شیشهای موزه و کتابخانه جان اف کندی، توانایی خارقالعاده خود را به اثبات رسانده بود طراحی سر در جدید موزه لوور پاریس را به عهده گرفت. وی در ابتدا هرم شیشهای عظیمی را پس از یک سال مطالعه این موزه و فرهنگ فرانسه طراحی کرد که با اعتراض شدید افکار عمومی مواجه شد.
چرا که آنها استفاده از مقادیر زیاد شیشه و فولاد در طراحی این هرم را در منافات با معماری سنتی فرانسه میدانستند. از این رو یو مینگ پی در مرحله بعدی، هرم شیشهای کوچکتری را طراحی کرد که توانست تا حدودی نظر اهالی پاریس را به خود جلب کند.
مرکز سمفونی مورتون میرسون
یو مینگ پی همزمان با طراحی هرم شیشهای موزه لوور فرانسه، به طراحی پروژه مرکز سمفونیک مایرز نیز مبادرت ورزید. طرح یو مینگ پی برای این پروژه که در شهر دالاس ایالت تگزاس واقع شده است، از بین ۴۵ طرح معماران برجسته اروپای و امریکایی انتخاب شد و اعتبار وی را فزونی بخشید.
با این حال پروژه مرکز سمفونیک مایرنز به سبب طراحی خاصی خود، نیازمند هزینه بسیاری بود که سبب انصراف اکثر سرمایهگذاران آن شد. ولی سرانجام ساخت این پروژه با پیشنهاد تاجر مشهور امریکایی، ریس پریت، مبنی بر تقبل هزینهها و سرمایهگذاری هنگفت بر روی پروژه به شرط نامگذاری آن تحت عنوان موزتون هیر مایرنز ادامه پیدا کرد.
برج بانک چین (هنگ کنگ)
مسلماً آسمان خراش 367.5 متری برج بانک چین، قابل توجهترین ساختمان در خط آسمان هنگ کنگ است. هندسهی ظاهراً پیچیدهی آن از تلاقی ربع مثلثها در پلان مربعی ساختمان ناشی میشد که یک به یک با افزایش ارتفاع حذف میشد. یک مثلث زاویهدار، هر ربع را پوشش میدهد و همان شکل، در الگوی فرش کف و نیز در پوشش دیوارهای شیشهای برج ادامه مییابد.
Suzhou Museum
ساختمان طراحی شده توسط پی، موزهی هنر و صنعت چین میباشد که تحت تأثیر سازههای بومی در شهرهای کهن چین طراحی شده است.
در این طرح، حجمهای سفید با خطوط حاشیهای سیاه که از خانههای سنتی الهام گرفته شده در برابر بخشهایی از سقف شیشهای زاویهدار قرار گرفتهاند. همهی اینها در حوضچهی بزرگ باغی که آن را احاطه کرده بود، منعکس شدهاند.
موزه هنر اسلامی دوحه
پی از هندسههای دقیق در الگوهای سنتی اسلامی برای خلق فرم این موزه بهره برده است. وی همچنین این هندسه را در طراحی برج پنج طبقه بالای آتریوم مرکزی این بنا بکار گرفته است. پروژهی موزهی هنرهای اسلامی در جزیرهای مصنوعی در خلیج فارس قرار گرفته است.
این ساختمان از بلوکهای سبک سنگ آهنگ که به طور ملایمی خورشید کویری را منعکس میسازد، ساخته شده است.
دیوارهای شیشهای قسمت شمالی، در فضای گالری تمامی پنج طبقه، دیدی گسترده از خلیج و غرب خلیج دوحه را عرضه میدارد.
شهرداری دالاس
مقطع مثلثی معکوس برای ساختمان شورای شهر دالاس انتخاب شده است.
چرا که فضاهایی با تعداد مراجعین کم، سطح کمتری را در مقایسه با دفاتر دولتی با تعداد مراجعه کننده زیاد در طبقات بالا نیاز دارند.
همچنین جدارههای بتنی زاویهدار ساختمان با فیبرهای عمودی عظیم تقسیمبندی شدهاند که در تمام هفت طبقه ادامه دارند و وزن خود را تحمل میکنند.
Luce Memorial Chapel Taichung Taiwan
یکی از سادهترین بناهای بزرگ مقیاس طراحی شده توسط یو مینگ پی است. این کلیسای مسیحی در زمین دانشگاه توینگای که برنامهریزی و طراحی محوطهی آن نیز توسط خود او انجام شده است.
در دو طرف این بنا، دیوارههای آجری منحنی وجود دارند که درز میان آنها توسط جداره شیشهای نازکی پوشانیده شده که همراه با آنها اوج گرفته و از سمت دیگر آن پایین میآید. دیوارههای داخلی این بنا نیز از ترکیب بتن و چوب به منظور مقابله با رطوبت و نیز تامین مباحث پایداری سازهای ساخته شده است.
Miho Museum Kyoto Japan
این پروژه در منطاق کوهستانی اطراف «Kyoto» ژاپن قرار گرفته است. دسترسی به این بنا از طریق مسیر طولانی تونل شکلی صورت میپذیرد.
این مسیر پیاده و راهپلههای آن که به منظور فائق آمدن بر شیب منطقه طراحی شده است. در سال گذشته به عنوان مجالی برای ارائهی طرحهای لباس برند «Louis Vuitton» مورد استفاده قرار گرفت.
سقف شیشهای این بنا با مدول مثلث، با الهام از معماری سنتی ژاپنی، ضمن تا شدن و گسترش خود، سرتاسر بنا را فرا گرفته و نور خورشید را به درون گالریهای آن هدایت مینماید.
تالار مشاهیر راک اند رول
تالار مشاهیر راک اند رول، در ساحل منطقهی «Lake Erie» واقع شده است.
این بنا، در جهت تقدیر و یادمان ستارههای موسیقی و عناصر تاثیرگذار این سبک از موسیقی که شکل دهندهی تاریخ این سبک هستند، طراحی و ساخته شده است. ایدهی پی در طراحی این موزه، جذب «انرژی» حرکتی موجود در محیط و تبدیل آن به معماری بوده است.
دو سطح عظیم شیشهای مثلث شکل این بنا که توسط یک برج 49 متری نگه داشته شدهاند. فضای نمایشگاهی به مساحت 55000 متر مربع را به همراه کاربریهایی نظیر دفاتر اداری، واحدهای تجاری و کافه را تامین کردهاند.
National Gallery of Art East Building Washington DC USA
این بنای الحاقی به گالری هنر ملی آمریکا در واشنگتن، در مجاورت بنای اصلی نئوکلاسیک آن و به طرزی کاملاً متفاوت از لحاظ فرمی قرار گرفته است. پلان این ساختمان از تقسیمبندیهایی به شکل مثلث متساوی الساقین و نیز مثلثهای قائم الزاویه کوچکتری تشکیل شده است. بنحوی که باعث ایجاد فضاهای مثلثی و لوزی شکل در درون بنا گشته است. کنجهای سنگی این بنا، نسبت به سایر اجزاء آن ارتفاع بیشتری داشته و یادآور برج و بارو است.
همچنین سقف شیشهای این بنا، که با پنلهای مثلثی شکل ایجاد گشته، باعث شده تا علاوه بر پوشانیدن آتریوم مرکزی، دو قسمت مختلف این بنا را به یکدیگر متصل سازد.
دیگر آثار آی ام پی
Eskenazi Museum of Art
Fragrant Hills
Herbert F. Johnson Museum of Art
Javits Center
John Hancock Tower
L’Enfant Plaza
مرکز علمی ماکائو
Mesa Laboratory
جوایز و افتخارات
* مدال طلای جایزه معماری AIA
* نشان افتخار آزادی رئیسجمهوری
* جایزه معماری پریتزکر
* پرمیوم امپریال
* مدال طلای سلطنتی
درگذشت
یو مینگ پی در تاریخ ۱۶ مهٔ ۲۰۱۹ در سن ۱۰۲ سال در منهتن نیویورک ایالات متحده آمریکا درگذشت.