تاثیرات عرضه مسکن در بورس بر اقتصادملی

به گزارش اخبار ساختمان، عرضه مسکن در بورس کالا در ۲۹ مرداد ماه سال گذشته بر رو تابلوی املاک و مستغلات بورس کالای ایران با عرضه ملک شهر جدید پردیس آغاز شد. عرضه مسکن در بورس این فرصت را به مالکان می‌دهد تا دارایی خود را به روش مدرن به فروش برسانند و مشکلات فروش سنتی دارایی خود (مسکن) را نداشته باشند. عرضه مسکن در بورس کالا به غیر از تسهیل خرید و فروش مسکن، موجب شفافیت بیشتر معاملات در این بخش می‌شود. یکی دیگر از مزایای عرضه مسکن در بورس کالا است که به علت حضور تعداد زیاد خریدار، مسکن به قیمت واقعی و بر اساس عرضه و تقاضا خرید و فروش می‌شود.

بر اساس این طرح در بورس املاک، دارایی‌های مازاد شرکت‌های دولتی و بانک‌ها برای فروش در بازار سرمایه عرضه می‌شود همچنین قرار بر فروش متری مسکن بوده که موجب راهی شدن سرمایه‌های کوچک افراد به سمت این بازار می‌شود که می‌تواند به انجام پروژه‌های عمرانی کمک کند. سهامداران هم می‌توانند با خرید سهام که به صورت متری عرضه می‌شود در پایان پروژه سود تحقق یافته را دریافت کنند یا در صورت خرید کل یک واحد مسکونی، آن را به تملک خود درآورند.

به گفته مسئولان، تأثیرات مثبت این طرح، به مرور و حداقل یک سال پس از عرضه مستمر کالاها در بازار بورس نمایان می‌شود.

قیمت مسکن واقعی می‌شود

با وجود اظهاراتی مبنی بر مزایای ورود مسکن به بازار کالا بحث‌های زیادی در این باره وجود دارد. عده‌ای از همان آغاز طرح این موضوع، موافق این طرح و عده‌ای دیگر آن را در شرایط کنونی بدون منفعت مطرح کرده‌اند. اکنون این سوال مطرح است که آیا ورود مسکن به این بخش منجر به گرانی بیشتر نمی‌شود و یا اینکه با چنین اتفاقی بازار مسکن از رکود چندساله خود خارج خواهد شد یا خیر؟

مهدی سعادت، کارشناس بازار سرمایه با مفید دانستن اجرای این طرح می‌گوید: ورود مسکن به بورس اتفاقی مثبت است و باعث شفافیت قیمت‌ها خواهد شد. شرایط غیر نرمال و قیمت‌های غیر واقعی که در بخش مسکن وجود دارد با ورود به بازار بورس به تدریج از بین رفته و نرخ اصلی و واقعی مسکن خود را نشان خواهد داد.

وی ادامه می‌دهد: دلیل شفافیت قیمت‌ها به حذف واسطه‌هایی بازمی‌گردد که عامل اصلی برای گرانی مسکن هستند زیرا در بورس بدون وجود چنین دلالانی خریدار و فروشنده بر سر قیمت اصلی به توافق می‌رسند.

این کارشناس بازار سرمایه تصریح می‌کند: ویژگی مثبت دیگری که این اتفاق خواهد داشت آن است که با کاهش تقاضا، قیمت‌ها کاهش می‌یابد بنابراین قیمتی برای مسکن تعیین می‌شود که خریدار هم داشته باشد.

سعادت خاطرنشان می‌کند: دیگر مزیت این طرح، ورود سرمایه‌گذاران خرد به بازار مسکن است فردی که با سرمایه‌ای اندک قادر به خرید مسکن نیست در بورس کالا امکان مالکیت چند متر از مسکن را خواهد داشت و به مرور زمان بر اساس توان مالی خود متراژ خود را افزایش می‌دهد به این ترتیب با ورود مسکن به بازار بورس و جای افتادن این مقوله برای مردم و سرمایه‌گذاران، شرایط بهتری برای بخش مسکن به وجود خواهد آمد که نخستین آن، واقعی شدن قیمت‌ها و مهم‌ترین آن اشتغالزایی وسیع است.

عرضه مسکن بدون زیرساخت مناسب در بورس

ورود مسکن به بازار بورس موافق و مخالفانی دارد که ظاهراً مخالفان این ماجرا بیشتر هستند. مخالفان این طرح معتقدند که چنین راهکاری، تأثیر مثبتی بر بازار مسکن ندارد و موجب بی‌نظمی بیشتر آن خواهد شد حتی کارشناسان و متولیان معاملات املاک، پیش از این هم نسبت به راه‌اندازی بورس مسکن، واکنش خوبی نشان نمی‌دادند.

با این دیدگاه که تجربه موفقی از عرضه کالا به بازار سرمایه وجود ندارد چه‌بسا عرضه مسکن در بورس می‌تواند منجر به جذب سرمایه‌های خرد شود اما این مهم بدون بسترسازی مناسب موفقت آمیز نخواهد بود.

صدیف بدری، نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی در واکنش به اظهاراتی مبنی بر این که عرضه مسکن در بورس، دلالی را کاهش می‌دهد، می‌گوید: اگر عرضه مسکن در بازار سرمایه همانند عرضه فولاد باشد نه تنها نتیجه مثبتی نخواهد داشت بلکه مشکلات این حوزه را بیش از پیش افزایش می‌دهد.

وی با بیان این که از ظرفیت بورس باید برای جذب سرمایه استفاده کرد، معتقد است برای جذب سرمایه‌های خرد مردم باید صندوق پروژه و شرکت‌های سرمایه گذاری تشکیل داده و به بورس معرفی شوند و سپس تولیدات آن‌ها نیز در بازار سرمایه ارائه شود.

نایب رئیس کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه عرضه مسکن بدون زیر ساخت مناسب در بورس همانند عرضه فولاد بی‌نتیجه بوده و تبعات زیادی خواهد داشت، می‌افزاید: وزارت اقتصاد و دارایی برای کاهش دلالی در حوزه مسکن باید فهم درستی از مسئله داشته باشد و در راستای حل اساسی آن گام بردارد نه این که صورت مسئله را پاک کند.

بورسی شدن، شرایط بازار مسکن را تغییر نمی‌دهد

در این باره مهدی جعفرپیشه، رئیس انجمن انبوه‌سازان اصفهان اظهار می‌کند: به نظر نمی‌رسد که ورود مسکن به بورس کالا تأثیر چندانی در شرایط بازار ساخت‌وساز داشته باشد. شاید چنین تدابیری تأثیرات موقت را به همراه داشته باشد اما تا زمانی که دلایل اصلی گرانی و نابسامانی بازار مسکن از بین نرود این گونه راهکارها برای تغییر وضعیت بازار مسکن چاره ساز نیست.

به گفته وی نزدیک به یک سال از مطرح شدن این موضوع می‌گذرد و سئوال این است که در این مدت چند مسکن در بورس کالا عرضه شده است و اگر هم عرضه‌ای انجام گرفته تا چه میزان به واقعی شدن نرخ‌ها کمک کرده است؟

رئیس انجمن انبوه‌سازان اصفهان تصریح می‌کند: به جای چنین راه‌حل‌هایی بهتر است دولت با حضور محکم‌تر در بخش مسکن، به بهبود شرایط کمک کند و شاید اگر خود اقدام به ساخت واحدهای مسکونی کند و در بورس کالا عرضه نماید تأثیرات مثبتی را به همراه داشته باشد.

جعفرپیشه ادامه می‌دهد: همانطور که در زمان‌هایی با ساخت مسکن اقشار آسیب‌پذیر یا با ارائه تسهیلات، اقداماتی برای کنترل این بازار انجام داد و تا حدود شرایط را تسکین می‌بخشید، اکنون نیز با سیاست‌های حمایتی می‌تواند بازار مسکن را تحرک بخشد نه آن که بورسی شدن مسکن را مطرح کند که قطعاً در شرایط فعلی بدون تأثیر خواهد بود.

عرضه مسکن در بورس بدون مداخله دولت

محمدرضا شهنام پور، کارشناس اقتصادی اظهار می‌کند: عرضه هر کالایی در بورس تابع میزان عرضه و تقاضاست و شرایط آن را بازار تعیین می‌کند. حال اگر شرایط عرضه و تقاضای فعلی در نظر باشد که ورود مسکن به این بخش، بدون فایده خواهد بود از طرفی اگر دولت پا پیش گذارد و در این بخش مداخله کند با نتیجه خوبی روبرو نمی‌شویم.

به گفته وی چنین مباحثی در زمانی که به صورت تئوری مطرح می‌شود جذاب به نظر می‌آید ولی مهم عملیاتی شدن آن است که با توجه به گذشت مدت زمانی از این موضوع مشخص است که چندان نگاه جدی به آن نبوده است همانگونه که ورود صنایع به بورس هم چندان با بازخورد قابل توجهی همراه نبوده است.

این کارشناس اقتصادی تصریح می‌کند: مهم‌ترین نکته‌ای که توجه به آن برای موفقیت در چنین بازارهایی اهمیت دارد، اطلاع رسانی صحیح به مردم است تا متقاضیان با آگاهی کاملی وارد این بازارها شوند و با رفتارهای هیجانی خود متضرر نشوند.

ایمنا