رفتار بازار مسکن نسبت به جهش نرخ ارز چگونه است؟

به گزارش اخبار ساختمان، بازار مسکن در سال های گذشته، همواره با گپ زمانی کوتاه یا بلندمدت، از تغییرات نرخ ارز اثر پذیرفته و در دوره هایی که دلار با جهش قیمتی روبه‌رو شده، افزایش قیمت مسکن نیز به دنبال آن اتفاق افتاده است. حالا با نزدیک شدن به پایان سال ۱۴۰۳ و رشد دوباره قیمت دلار، این پرسش مطرح می شود که آیا بازار مسکن نیز همان مسیر همیشگی را طی خواهد کرد یا این رویکرد، متوقف شده است؟

بررسی فایل های موجود در بازار مسکن نشان می دهد در هفته های اخیر که دلار و طلا دچار نوسان افزایشی شده تغییر معناداری به لحاظ قیمت در بازار مسکن ایجاد نشده است. حتی در مواردی که سازندگان و فروشندگان به نقدینگی نیاز دارند واحد‌های خود را کمتر از عرف قیمت منطقه عرضه می کنند.

نگاهی به تورم مسکن

در دی ماه ۱۴۰۳، آمار‌ها از وضعیت بازار مسکن مؤید این واقعیت هستند که هنوز فضای رکود بر این بازار سایه افکنده است. تورم ماهانه مسکن در این ماه به ۲.۹ درصد رسید که افزایش درخور توجهی نسبت به ۲.۴ درصد در آذر دارد. به عبارت دیگر، اگرچه قیمت ها به آرامی در حال رشد هستند، اما این افزایش به گونه ای نبود که خریداران را به صف های طولانی برای خرید مسکن بکشاند.

افزون بر این، تورم نقطه به نقطه مسکن در دی ماه ۳۷.۹ درصد اعلام شد که نسبت به ۳۸.۱ درصد آذر، کاهش جزئی را نشان می دهد. جالب است بدانید که تورم سالانه مسکن هم به ۴۱.۲ درصد رسید، در حالی که این رقم در آذر ۴۱.۵ درصد بود؛ همچنان حکایت از نوساناتی در این بازار دارد که بسیاری از فعالان اقتصادی را در وضعیت تردید قرار داده است.

رکود تورمی تحت تأثیر بازار‌های موازی

رکود تورمی، وضعیتی آشنا برای فعالان اقتصادی است؛ در این موقعیت، قیمت ها در حال افزایش است، اما بازار همچنان در رکود به سر می برد. افزایش قیمت ها ممکن است شرایط نامساعد رکود را پنهان کند. اکنون شاهد رکود در بازار مسکن هستیم که موجب شده است خریداران از خرید منصرف شوند و سازندگان نیز به فعالیت های خود ادامه ندهند.

در این میان نباید نقش سایر بازار‌ها را بر تحمیل رکود تورمی بر بازار مسکن نادیده بگیریم. بازار ارز، طلا و بورس به عنوان عواملی که رابطه نزدیکی با بازار مسکن دارند، تغییرات هر یک به طور مستقیم بر دیگری تأثیرگذار است. به عنوان مثال، با افزایش نرخ ارز، هزینه مصالح ساختمانی نیز افزایش می یابد و این موضوع فشار بیشتری به بازار مسکن وارد می کند. نداشتن تعادل میان عرضه و تقاضا فراتر از اعداد و ارقام، به واقعیتی تلخ تبدیل می شود که زندگی میلیون ها ایرانی را تحت تأثیر قرار می دهد.

طلا همواره به عنوان یک گزینه امن در زمان بی ثباتی اقتصادی مطرح بوده و در حالی که بازار مسکن تحت فشار است، سرمایه گذاران ممکن است برای تغییر سبد دارایی خود اقدام کنند. این تغییرات می توانند بازار را تحت فشار قرار دهند و خریداران واقعی را که به دنبال تأمین مسکن هستند در انتظار ثابت شدن قیمت ها باقی بگذارد.

از سوی دیگر، بورس به عنوان یک بازار پرریسک عمل می کند که موفقیت در آن می تواند سرمایه گذاران را به سمت خود جذب کند و به این ترتیب، ممکن است مانع از فعالیت در بازار مسکن شود. به این ترتیب، این تعاملات میان بازار‌ها بر روند کلی بازار مسکن تأثیرگذار است.

نشانه های کاهش ساخت و ساز و تأثیر آن بر بازار

کاهش ساخت و ساز عموما نشانه ای از ضعف در بازار مسکن است. در سال های اخیر، بسیاری از سازندگان به دلیل افزایش هزینه ها از آغاز پروژه های جدید صرف نظر کرده اند. این کاهش عرضه نه تنها موجب افزایش قیمت ها می شود، بلکه دسترسی به مسکن را نیز برای خریداران دشوارتر می کند. در چنین اقتصادی، خانوار‌های متوسط و کم درآمد تحت فشار قرار می گیرند.

اگر روند کاهش ساخت و ساز ادامه یابد، به زودی تعداد واحد‌های مسکونی کافی برای پاسخگویی به نیاز‌ها کم خواهد شد. با این حال، همواره امیدی وجود دارد. اگر دولت بتواند با حمایت های مالی و تسهیلات ویژه، انگیزه ای برای سازندگان فراهم کند، می تواند به رونق این بازار کمک کند.

آینده بازار مسکن: چالش ها و فرصت ها

بازار مسکن حکم یک غول خفته را دارد که در خواب زمستانی است و هر لحظه ممکن است که بیدار شود. دور از انتظار نیست که همچون سنوات گذشته پس از فروکش کردن شیب صعود قیمت ها در بازار ارز، طلا و بورس شاهد شروع تحرک قیمتی در بازار مسکن باشیم. اتفاقی که قطعا به کام ملت و دولت شیرین نیست. دولت برای مهار تورم پیش رو در این بازار باید از هم‌اکنون سیاست گذاری کند.

به طور کلی، آینده بازار مسکن در ایران با چالش های درخور توجهی روبه‌روست، اما نباید فراموش کرد که همیشه فرصتی برای تغییر وجود دارد. تلاش برای بهبود شرایط اقتصادی، تحریک ساخت و ساز و مدیریت قیمت ها می تواند به ثبات در این بازار کمک کند. اگر سیاستگذاران با برنامه ریزی مناسب و ایجاد فضایی مطلوب برای سرمایه گذاری عمل کنند، می توان انتظار داشت که بازار مسکن در آینده به سمت تعادل و دسترسی بیشتر پیش برود.

در این راستا، توجه به نیاز‌های جوانان و خانوار‌های کم درآمد باید در اولویت قرار گیرد. اطمینان از دسترسی به مسکن مناسب یک ضرورت ملی است و باید همواره در دستورکار قرار گیرد. در نهایت، آینده پایدار بازار مسکن نیازمند همکاری مشترک تمامی بخش ها و توجه به شرایط معیشتی مردم است.

رکود ادامه دارد

ایرج رهبر، انبوه ساز، در پاسخ به این پرسش که حال و روز این روز‌های بخش مسکن و تولید در کشور به چه شکل است؟ می گوید: رکود در بازار مسکن از یکسو و کمبود نقدینگی و کاغذبازی های اداری و برخی دستورالعمل ها از سوی دیگر باعث شده تا سازندگان و انبوه سازان رغبتی برای ساخت مسکن نداشته باشند.

منصور غیبی، کارشناس بازار مسکن هم توضیح می دهد: بازار مسکن تابع رفتار متقاضیان خرید و فروش است. در همین حال، بازار به نوعی تابع تحولات بازار‌های موازی، از جمله ارز و طلا و میزان تقاضا برای خرید و تمامی عوامل داخلی و خارجی است که می تواند بر این بازار مؤثر واقع شود.

او با بیان اینکه در آخرین ماه از سال ۱۴۰۳ شاهد دو نوع رفتار در بازار مسکن هستیم اظهار می کند: رفتار اول، مربوط به فروشندگانی است که با توجه به افزایش بی رویه قیمت در بازار ارز، نگران بی ثباتی اوضاع اقتصادی در حوزه مسکن هستند و به تدریج فروش خود را به سال آینده موکول می کنند یا تصمیم می گیرند با شرایط تثبیت شده اقتصادی در حوزه مسکن اقدام کنند.

رفتار دوم، مربوط به خریداران است که نگران افزایش بی رویه قیمت ها در بازار مسکن به خاطر التهابات ارزی و سایر بازار‌های موازی هستند و علاقه دارند خرید خود را تا پایان سال انجام دهند. با این حال از آنجا که قدرت خرید کاهش یافته است، در عمل بخش زیادی از این افراد قادر به خرید مسکن نیستند.

وی بیان می کند: شاهد هستیم که در بازار مسکن، اگرچه تا به حال افزایش قیمت ارز، به ویژه دلار، به عنوان پدیده ای جدید بر افزایش قیمت در بازار مسکن تأثیر قدرتمندی نگذاشته یا التهابی در این بازار ایجاد نکرده بود، اما در ماه پایانی سال، این موضوع سبب نگرانی خریداران و فروشندگان شده و به رکود بازار دامن زده است.

شهرآرانیوز