بررسی پیامدهای اعطای وام به مستاجران

به گزارش اخبار ساختمان، در فصل نقل و انتقالات و به دلیل اوج گیری قیمت اجاره مسکن، دولت در راستای حمایت از مستاجران طرح پرداخت وام به اجاره نشینان را در دستور کار قرار داده است. اما آیا این طرح دولت عملیاتی می‌شود؟ در صورت اجرایی شدن تسهیلات به دست مستاجران واقعا نیازمند می‌رسد و در نهایت اجرایی شدن این طرح پیامدهای مثبتی را به همراه دارد؟

دشواری در بازپرداخت

یک کارشناس در خصوص اعطای وام رهن و اجاره توسط دولت به مستاجران اظهار داشت: اجرایی شدن این طرح تیشه به ریشه مردم است چون بنده معتقدم این مدیریت که در بدنه دولت صورت می‌گیرد مدیریتی نیست که مردم را صاحبخانه کند و این طرح‌های مسکن در شان ملت ایران نیست و وضعیت اسفناکی را برای آن‌ها به دنبال دارد.

محمد مهدی افتخاری با بیان اینکه باید زیرساخت‌های یک منطقه ابتدا باید ایجاد و سپس در آن منطقه مسکن ساخته شود، افزود: بخش مسکن را باید دوباره فعال کنیم تا دیگر بخش‌های اقتصادی هم بهبود یابند و با یک امکانات مطلوب مسکن‌ها را در اختیار مردم بگذاریم لکن مردم دیگر به دولت اعتماد نداشته و وضعیت اسفناک وام‌ها و بازپرداخت سنگین آن مردم را به شدت تحت فشار قرار می‌دهد.

وی عنوان کرد: مسکن مهر طرح خوبی در این زمینه بود ولی باید در بافت‌های فرسوده ساخته می‌شد تا این بافت‌ها ترمیم پیدا می‌کرد و مردم با قیمت بسیار کمی صاحب خانه می‌شدند چون زیرساخت‌ها همه در این بافت نیز بود و نیاز به زیرساخت‌های جدیدی نبود.

نظارت صورت گیرد

عضو سابق کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی با بیان اینکه باید نظارت و مدیریت ویژه‌ای روی مسکن کشور صورت گیرد تصریح کرد: مسکن را باید به اهلش داد تا مردم به مسئولان اعتماد می‌کردند، از طرف دیگر بسته فرهنگی که قرار بود برای مسکن تهیه شود در یک مقطع زمانی متوقف شد، اگر دوباره آن را به مردم اعطا کنند حرکت خوبی صورت می‌گیرد.

مجید کیانپور کارشناس حوزه مسکن و عضو سابق کمیسیون عمران مجلس شورای اسلامی نیز در خصوص وام اعطایی دولت به مستاجرین گفت: پرداخت این وام اقدام خوبی است و می‌تواند در قدرت مالی مستاجرین تاثیرگذار باشد به شرطی که انحراف در پرداختش صورت نگرفته و به دست جامعه هدف مثل زوج‌های جوان، خانه اولی‌ها برسد تا آن‌ها بتواند در بازار مسکن، ملکی که در حد متعارفشان است تهیه کنند.

وی افزود: در وضعیت فعلی باید قدرت تمکن مالی مستاجران را از طریق بانک مرکزی بالا برده و برای آن‌ها سازوکاری تهیه شده و در کنارش مشوق‌ها هم باید برای صاحبخانه‌ها از جمله معافیت مالیاتی باشد، مثلا دولت بگوید وام را تنها به این شرط به مستاجران می‌دهد که صاحبخانه قیمت ملک خود را افزایش ندهد تا این برنامه کارایی داشته باشد.

ساخت مسکن ارجح بر اعطای وام ودیعه به مستاجرین است

رئیس اتحادیه مشاوران املاک لرستان در خصوص پرداخت وام رهن به مستاجرین توسط دولت گفت: از هر تسهیلاتی در زمینه رهن، ساخت و خرید مسکن استقبال می کنیم، با این حال باید بگویم این وامی که قرار است به مستاجرین برای رهن داده شود باید دولت آن را برای خرید و ساخت خانه به مردم می داد.

مصطفی قلی خسروی افزود: این پول را باید صرف ساخت و ساز مسکن کرد چون کسانی که این تصمیم را اتخاذ کرده اند خودشان در خانه ها سازمانی سکنی گزیده اند و به فکر مستاجرین و مردم عادی نیستند، بنابراین باید وام به مستاجر داده و مستاجر نیز کمی روی آن پول بگذارد و بعد آن را صرف ساخت خانه کند چون طبق قانون دولت باید برای همه دهک ها جامعه خانه بسازد.

وی اظهار کرد: اولا کشورهای جهان اول و دوم ۷۵ درصدشان مستاجر هستند این در حالی است که در کشور ما این عدد نزدیک به ۲۵ درصد می رسد بنابراین باید قانون مالک و مستاجر را تغییر بدهیم به این صورت که هر مستاجری که در خانه ای سکنی گزیده مالک حق نداشته باشد رهن یا اجاره آن را افزایش دهد مگر این که تعمیرات در آن انجام دهد، این امر را می تواند از طریق قانون های سفت و سخت به اجرا در بیاریم.

قلی خسروی گفت: هم باید خانه های بیشتری ساخته شود هم بیشتر عرضه کنیم و بر سرمایه های اشخاص مالیات وضع کنیم تا وضع بازار مسکن التیام یابد چون وام رهن مسکن کمکی به مستجرین نمی کند و سبب افزایش بهای خانه ها نیز می شود.

۲۰ هزار میلیارد تومان برای وام ودیعه مستاجرین اختصاص داده ایم

به گفته محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی، رقم در نظر گرفته شده برای پرداخت وام ودیعه مسکن ۲۰ هزار میلیارد تومان است و به دلیل کمبود منابع ۶۰۰ هزار خانوار در اولویت دریافت این تسهیلات هستند که بر اساس اطلاعات سامانه‌های وزارت رفاه آن‌ها را احصاء کرده‌ایم.

از رئیس‌جمهور تا مدیر کل دفتر اقتصاد مسکن وزارت راه‌وشهرسازی سقف پرداختی این وام به مستاجرین را ۵۰ میلیون تومان اعلام کرده‌اند.

پروانه اصلانی مدیرکل اقتصاد مسکن وزارت راه و شهرسازی گفت: وزارت راه و شهرسازی با همکاری بانک مرکزی دستورالعملی تهیه کرده تا وام درخواستی با تقاضای مستاجر به موجر در قالب سه مدل۵۰ ،‌۳۰‌ و ۱۵‌ میلیونی با نرخ سود ۱۳‌ درصدی پرداخت شود.

بازپرداخت این وام چگونه است؟

اصلانی در خصوص نحوه و میزان بازپرداخت این وام برای شهرهای مختلف گفته است: اقساط وام ۵۰‌ میلیونی برای تهرانی‌ها ۵۴۰‌ هزارتومان، وام ۳۰‌ میلیونی برای متقاضیان شهرهای بزرگ ۳۲۵‌ هزارتومان و وام ۱۵ میلیون تومانی برای سایر شهرها ۱۶۰‌ هزارتومان است. مستأجر فقط سود این وام را پرداخت کرده و اصل وام پایان سال به بانک برگشت داده می‌شود.

رئیس کل بانک مرکزی نیز در خصوص نحوه بازپرداخت این وام در صفحه اینستاگرام خود نوشته است: «افرادی که با تایید وزارت راه و شهرسازی واجد شرایط استفاده از این وام باشند، اگر به جای پرداخت ماهانه سود وام و پرداخت اصل آن درپایان سال، توانایی پرداخت اصل و سود وام به صورت ماهانه را داشته باشند، می‌توانند با انتخاب خود، این وام را با اقساط ۳۰ ماهه و نرخ ۱۲ درصد دریافت کنند.»

اولویت با چه کسانی است؟

براساس اظهارات محمد اسلامی، وزیر راه و شهرسازی خانواده‌های پنج نفره و تازه ازدواج کرده‌ها در اولویت دریافت تسهیلات ودیعه اجاره مسکن قرار دارند. این وام همچنین به مستاجرانی تعلق می‌گیرد که حداکثر متراژ واحد اجاره‌ای آنان در تهران ۷۵‌ متر و در سایر استان‌ها ۹۰‌ متر باشد. یعنی این وام به مستاجران لوکس‌نشین که قصد دارند در خانه‌های بزرگ زندگی کنند تعلق نمی‌گیرد. ضمن این‌که زوج‌های جوانی که به‌تازگی زندگی خود را آغاز کرده‌اند در اولویت دریافت این تسهیلات هستند.

خانوارهای تحت‌پوشش کمیته امداد امام خمینی(ره)، سازمان بهزیستی، زنان سرپرست خانوار، بازنشستگان و حقوق‌بگیران نیز مشمول دریافت این وام می‌شوند. عبدالناصر همتی، رئیس کل بانک مرکزی نیز جامعه هدف طرح وام ودیعه به مستاجرین را اقشار کم‌درآمد و آسیب‌پذیر جامعه اعلام کرده است.

تحلیل بازار