قصه مستاجرانی که مستاصل شده اند

قصه‌ی پُر غصه‌ی خانه به‌دوشی/ استیصال مستاجران در شیراز
قصه‌ی پُر غصه‌ی خانه به‌دوشی/ استیصال مستاجران در شیراز
عکس آرشیوی است.

ایسنا/فارس

مرد که چند تار موی سفید میان موهای خرمایی تیره شقیقه‌اش، نشانه‌ی نزدیک بودن به دهه چهل عمرش دارد، عینکش را روی صورتش ثابت می‌کند و اشک‌ها را قبل از سرازیر شدن با دستمال می‌گیرد و می‌گوید: درمانده شده‌ام، باید جابه جا شوم اما خانه‌ای که با شرایط مالی من بخواند، پیدا نکرده‌ام.

روند صعودی قیمت‌ها در بازار مسکن، انگار تمامی ندارد و برای رسیدن به قله‌ای که هیچ کس نمی‌تواند ارتفاعش را حدس بزند، بی توقف و با سرعت پیش می‌تازد. حالا در شیراز بسیاری از مستاجران مستاصل شده‌اند؛ خانواده‌هایی که یا درآمدشان نسبت به سال گذشته ثابت مانده یا به واسطه شیوع کروناویروس، با کاهش یا حتی صفر شدن عایدی‌شان مواجه هستند.

مرد که خودش را حبیب معرفی می‌کند، با دیدن کارت خبرنگاری‌ام، نگاهش پر از تردید می‌شود؛ سر به اطراف می‌چرخاند و می‌گوید: آقا بی خیال ما شو، شما که کاری ازت ساخته نیست، همین که از مسئولان بنویسید و عملکردشان را دولا پهنا به خورد مردم بدهید کافیست.

کیف برزنتی‌اش را به دوش می‌گیرد، اما حرف‌هایم قدم‌هایش را سست می‌کند و به دیوار تکیه می‌دهد و روزگارش را ظرف بیشتر از نیم ساعت، تعریف می‌کند؛ زندگی یک کارمند .... که با سه فرزند، درمانده یک سقف شده و روزگار هم با او خوب تا نکرده است.

حال خانه در شهر شیراز آنقدر بد شده که دیگر مُسکن‌ها تاثیر موقتی هم بر آن ندارد.

رضا که در یکی از ادارات نگهبان است، می‌گوید: گرانی اجاره خانه، خانواده من را ۲ پاره کرده است؛ خودم اینجا آواره‌ام و زن و بچه‌هایم در شهر دیگری هستند.

او می‌گوید: ما انتظار زیادی از زندگی نداشته و نداریم؛ همین که سقفی بالای سرمان باشد و سفره‌مان خالی نشود و دستمان پیش کسی دراز، سرمان بالاست و مدام شاکر خدا هستیم؛ اما روزگار چنان بر سرمان آورده که سر به زیر شده‌ایم!!!

رضا ادامه می‌دهد: از وقتی خانه رو به گرانی گذاشت، هرچه گشتم خانه‌ای مناسب با پولم پیدا نکردم و مجبور شدم خانواده را به شهر مصیری ببرم و خودم بمانم.

او می‌گوید: خیلی‌ها مثل من هستند، خدا نکند کسی به این روز گرفتار شود، اما تا زمانی که گرفتار نشدی، نمی‌دانی که چند نفر از مردم شهر، شب‌ها را در ماشین یا پارک و ... به صبح می‌رسانند.

رضا وقت‌هایی که شیفت کاری‌اش نیست، مسافرکشی می‌کند و شب را هم در همان ماشین یا گوشه‌ی پارک و بوستان به صبح می‌دوزد. بارها با ماموران پلیس که او را سین جیم کرده‌اند روبرو شده است و روزگار را با دشواری می‌گذراند و به جایی رسیده که حس می‌کند دنیایش روی سطر آخر قرار دارد.

این روزها حال دل بسیاری از مردم شیراز خوب نیست، مردمی که کرونا شغل بسیاری از آنها را تعطیل کرد یا با رکود مواجه کرده و افزایش روزانه تورم و گرانی کالاهای اساسی، هم به دردشان اضافه کرده است؛ مردمی که خوشحالند چهره پشت نقاب ماسک پنهان کرده‌اند و کسی از صورت محو و مات مانده و لب‌های پژمرده‌شان خبردار نمی‌شود.

یکی از شهروندان در خصوص افزایش اجاره بها به ایسنا می‌گوید: متاسفانه امسال شرایطی ایجاد شده که بسیاری از آن سوء استفاده کرده و هزینه‌ها را افزایش داده‌اند، در بخش مسکن هم به دلیل نبود ابزارهای نظارتی کافی این موضوع مشهودتر است.

مسعودی ادامه می‌دهد: امروز در نقاط مورد استقبال شیراز، برای اجاره یک واحد آپارتمان ۲ خوابه، باید رقمی را بابت رهن پرداخت که تا ۲ سال پیش امکان خرید خانه را با آن مبلغ داشتیم؛ شاید باورکردنی نباشد اما در خیابان قدوسی، خانه‌ای برای اجاره در سایت دیوار درج شده که در قبال آن رهن ۳۰۰ میلیون تومانی و اجاره‌ای ۱۵ میلیون تومانی طلب شده است.

مساعدی، یکی دیگر از شهروندان شیرازی نیز می‌گوید: یک ماه دیگر به مهلت قراردادم مانده و قصد داشتم که بعد از سه سال، جابه جا شوم، اما با شرایطی که وجود دارد، این امکان را نخواهم داشت و امیدوارم که صاحبخانه‌ام بپذیرد با افزایشی اندک، بمانم.

این خانم که خودش و همسرش شاغل هستند و در عین حال مدعیست که امکان تامین یک زندگی متوسط به بالا را نداشته است، علت تصمیم به جابه‌جایی را اضافه شدن یک عضو به خانواده سه نفری‌شان اعلام و اضافه می‌کند: قصدمان این بود که خانه‌ای بزرگتر بگیریم، اما با این شرایط، باید قید این خواسته را زد، مانند بسیاری از خواسته‌هایمان.

مرد میانسالی که از یک آژانس املاک در حوالی بلوار مدرس شیراز خارج می‌شود، نیز در خصوص وضعیت اجاره بها، می‌گوید: قیمت‌هایی که می‌گویند باعث تعجب است؛ اگر به این حساب باشد، باید ماشینم را بفروشم مبلغی هم روی آن بگذارم تا بتوانم یکسال خانه اجاره کنم.

رسولی اضافه می‌کند: اجاره نشینی بزرگترین دردیست که عارض کسی می‌شود؛ امسال با زحمت پولی را فراهم می‌کنیم برای رهن، اجاره خانه هم هر ماه از کف آدم می‌رود، آخر سر ارزش پول رهن هم نصف می‌شود.

شرایط اجاره خانه در شیراز متاثر از دیگر نقاط کشور، وضعیت پر چالشی را طی می‌کند و قیمت رهن و اجاره خانه، در بعضی از نقاط این کلانشهر به ارقام غیرقابل باور رسیده و مالکان از این بابت، قیمت‌های بالایی را پیشنهاد می‌دهند.

قیمت رهن و اجاره آپارتمان در مرکز شیراز (خیابان عفیف آباد) بین ۲۵۰ تا ۵۰۰ میلیون رهن و ۲ میلیون و ۵۰۰ تا ۶ میلیون تومان اجاره ماهیانه، پیشنهاد می‌شود؛ اگرچه قیمت‌ها در سایر نقاط شیراز، حتی در شهرک‌های اقماری نیز با توجه به موقعیت مکانی و دسترسی‌ها، چندان تفاوتی با مرکز این کلانشهر ندارد.

شهروندان در شیراز، سال ۹۹ ارقامی را در موضوع اجاره خانه تجربه کرده‌اند که شاید تا سال‌ها، از خاطرشان محو نشود، ارقامی که برای شهرک جوادیه در ابتدای کمربندی، به ۲ میلیون و ۵۰۰ هزار تومان اجاره ماهیانه و ۵۰ میلیون تومان رهن و برای نقاطی در جنوب این شهر، ۳۰ میلیون تومان رهن و ۶۰۰ هزار تا ۲ میلیون تومان اجاره ماهیانه، متغیر است.

اگرچه در این بین، مالکانی نیز هستند که رقم‌های پیشنهادی آنان نسبت به سال گذشته حتی ۲۰ درصد هم رشد نداشته است؛ اما مستاجران این واحدها، عموما حاضر به نقل مکان نیستند و در این شرایط بازار، ترجیح‌شان بر ماندن است.

رئیس اتحادیه مشاوران املاک شیراز پیش از این یکی از صدها دلایل تاثیرگذار بر افزایش قیمت ملک و اجاره بها را ریزش بورس دانست و خاطرنشان کرد که حالا همانهایی که سرمایه‌های خرد را به بازار بورس برده بودند، با ضرر از آنجا خارج شده و برای جبران به بازار ملک وارد شده‌اند.

کاظم تابنده ماه، با بیان اینکه از افزایش نجومی قیمت‌ها در بحث فروش و اجاره بها، بی اطلاع نیست، گفت: امسال حتی با اتمام فصل جابه‌جایی اجاره‌نشینان، به دلیل افزایش شدید قیمت دلار، تداوم شیوع کرونا و ریزش بازار بورس، شاهد تداوم موج گرانی در اجاره بها و قیمت خرید مسکن هستیم.

رئیس اتحادیه مشاوران املاک شیراز ادامه داد: در چنین شرایط حاکم بر اقتصاد کشور، تمایل شدید مالکان به افزایش هرچه بیشتر قیمت چه در بخش اجاره بها، چه در بخش معاملات ملکی اعم از خانه، مغازه، زمین و ... یک واکنش طبیعی است.

او با اشاره به اعمال افزایش ٢٠ درصدی سقف اجاره بها در شیراز خاطرنشان کرد: این موضوع با اعتراض مالکان از یک سو و مستاجران از سوی دیگر مواجه و منجر به تشکیل قریب به ۱۰۰۰ پرونده و ارجاع این پرونده‌ها به دستگاه قضائی شده که تنها ۱۵۰ فقره از این پرونده‌ها منجر به سازش شده است.

تابنده ماه با بیان اینکه برای کنترل قیمت مسکن و ملک باید به دنبال راهکاری اساسی و تاثیرگذار بود، تصمیمات مقطعی را فاقد تاثیر خصوصا در بلندمدت دانست و گفت: با رشد شدید بورس و ایجاد موج در بازار سرمایه، بسیاری از مردم دارایی خود را به آن منتقل کردند و با منفی شدن شاخص و ریزش قیمت‌ها در بورس، بار دیگر شاهد بازگشت بخشی از سرمایه‌ها به بازار مسکن هستیم و این یکی از عوامل تاثیرگذار بر گرانی ملک است.

او از شهروندان درخواست کرد تا در صورت بروز اختلاف بین مالک و مستاجر، به جای مراجعه به دادسرا و طی کردن مسیر یک فرآیند طولانی، به مرکز داوری اتحادیه املاک واقع در خیابان قصردشت، ابتدای خیابان پوستچی، شیراز مراجعه و موضوع را دنبال کنند.

رئیس اتحادیه مشاوران املاک شیراز با بیان این‌که مرکز داوریه اتحادیه املاک، آماده رسیدگی به اختلاف بین مالکین و مستاجرین و احکام این مرکز قطعی و لازم‌الاجراست، گفت: علاوه بر مراجعه حضوری، امکان پاسخگویی تلفنی وجود دارد و افراد می‌توانند برای دریافت مشاوره و راهنمایی با شماره ۳۲۳۵۰۵۰۰ تماس بگیرند.

رئیس انجمن انبوه‌سازان استان فارس؛ لزوم چاره‌اندیشی برای ثبات بازار مسکن را یک ضرورت دانسته و تاکید کرده بود که یکی از راهکارها، ساخت واحدهای مسکونی سازمانی توسط شرکت‌ها و اداره‌های مختلف خصوصا برای گروه کارگران است.

مهرداد خائف با بیان این‌که، واحدهای مسکونی سازمانی، زمینه‌ساز کاهش تقاضا در بازار مسکن است، تاکید کرده بود که این بازار نیز از شرایط کلی اقتصاد کشور متاثر خواهد بود و برای بهبود شرایط باید کلیت اقتصاد به شرایط با ثبات و پایداری برسد.

ایسنا