مرور وضعیت بازسازی مناطق زلزله‌زده سمیرم

به گزارش اخبار ساختمان، ایران کشوری است که هر ساله میزبان حوادث و بلایای طبیعی بی‌شماری است. هر سال اخبار متعددی از وقوع حوادث طبیعی در گوشه و کنار کشور به گوش می‌رسد و همین طبیعت زیبا و به ظاهر آرام گاهی آن‌قدر ناملایم و ناآرام می‌شود که می‌تواند جان بسیاری از انسان‌ها را بگیرد و آنها را بی‌خانه و کاشانه کند.

در میان کشورهای جهان، ایران به‌عنوان یکی از حادثه‌خیزترین کشورها شناخته شده است. طبق آمار موجود به لحاظ بروز حوادث طبیعی، ایران جزو ١٠ کشور بلاخیز جهان است. جغرافیای طبیعی ایران مهمترین عامل شکل‌گیری بلایای طبیعی است؛ وجود گسل‌های متعدد در شهرها و استان‌های ایران موجب زلزله‌خیز بودن ایران شده است.

وجود رشته‌کوه‌های البرز و زاگرس مانند دیواره‌ای عظیم مانع از ورود سامانه‌های بارشی به بخش‌های مرکزی و شرقی ایران می‌شود، همین عامل سبب بروز خشکسالی و تبدیل این مناطق به کویرهای گسترده شده است. کمبود بارندگی در طول سال و تنها بارندگی‌های شدید در برخی از فصول موجب جریان‌های عظیم سیلاب می‌شود. از میان٤٠ حادثه طبیعی شناخته‌شده در جهان، بیش از ٣٠ مورد آن در ایران نیز رخ می‌دهد. زلزله، سیل، خشکسالی، طوفان شن و آتش‌سوزی جنگل‌ها مهمترین آنها هستند.

استان اصفهان نیز از بلای طبیعی در امان نبوده و در سه سال گذشته سیل و زلزله خسارات سنگینی به استان وارد کرده است. زمین لرزه شامگاه ۲۹ بهمن ماه سال گذشته در سی‌سخت سبب خسارت به امکان مسکونی سه شهر و ۵۰ روستا در بخش پادنا و پادنا علیا شهرستان سمیرم شد و بر اساس ارزیابی‌های اولیه ۵۶ میلیارد تومان در این منطقه خسارت برجا گذاشت.

با گذشت حدود سه ماه از این حادثه هنوز شماری از مردم در چادرها اسکان دارند و بسیاری دیگر در خانه‌های اقوام و فامیل زندگی می‌کنند اما در خصوص آخرین وضعیت بازسازی و نوسازی واحدهای مسکونی شهری و روستایی بخش پادنای سمیرم با غلامحسین خانی مدیرکل بنیاد مسکن انقلاب اسلامی اصفهان گفت و گویی داشتیم که در ادامه می‌خوانید:

زلزله سی‌سخت به چه تعداد واحد مسکونی و شهری در پادنای سمیرم خسارت زد؟

براثر زلزله ۲۹ بهمن سال گذشته در پادنای علیا ۵۸ واحد مسکونی شهری و ۳۲۰ واحد روستایی به طور کامل و ۱۰۰ درصد تخریب شده بود و ۳۰۰ واحد مسکونی شهری و روستایی نیز تا ۶۰ درصد دچار آسیب و خسارت شدند که نیاز به تعمیر داشتند.

مدیریت بحران استان فوری اعلام آمادگی کرد و ما نیز به عنوان یکی از دستگاه‌های مدیریت بحران در منطقه حضور داشتیم. کارشناسی‌های اولیه در همان روزهای نخست انجام شد و با توجه به برآورد خسارات هیأت وزیران حدود چهار روز بعد اعتباراتی را برای بازسازی ۵۸ واحد مسکونی شهری و ۱۵۹ واحد روستایی و همچنین مرمت ۳۵۵ واحد تعمیری تصویب کرد.

دولت برای بازسازی و نوسازی واحدهای آسیب دیده سمیرم در مجموع ۳۶ میلیارد و ۵۵۰ میلیون تومان تسهیلات بانکی و ۱۶ میلیارد و ۹۰۰ میلیون تومان وام بلاعوض در نظر گرفته است.

عملیات بازسازی و نوسازی واحدهای آسیب دیده تاکنون چقدر پیشرفت داشته است؟

تاکنون حدود ۸۰ درصد آواربرداری اتمام یافته و پروانه‌های ساختمانی توسط بخشداری پادنا تهیه شده است و متقاضیان پس از تشکیل پرونده به بانک‌های عامل معرفی شدند.

بانک‌های ملی، تجارت، ملت، صادرات، رفاه و مسکن وظیفه ارائه تسهیلات احداثی، تعمیری و معیشتی را به مردم زلزله زده پادنای سمیرم برعهده دارند. وام‌های بلاعوض را به حساب متقاضیان واریز کردیم و اکنون این افراد برای دریافت تسهیلات بانکی در حال انعقاد قرارداد هستند.

با گذشت حدود سه ماه از زلزله سی‌سخت هنوز برخی از مردم در چادرها زندگی می‌کنند؛ چرا مردم در کانکس‌ها اسکان داده نشدند؟

ما بر اساس ابلاغ مدیریت بحران عمل می‌کنیم و اسکان موقت در کانکس برای پادنا و سی‌سخت پیش‌بینی نشده بود. از این رو اسکان موقتی در پادنای سمیرم وجود نداشت. اکنون برخی از مردم در واحدهای مسکونی اقوام و یا در سایر خانه‌های روستایی که در زلزله دچار آسیب نشده بودند، زندگی می‌کنند و تعداد کمی از آنها در چادرها بسر می‌برند.

با توجه به گران بودن مصالح ساختمانی، آیا وام بلاعوض و تسهیلات بانکی هزینه ساخت و تکمیل واحدهای آسیب دیده را تأمین می‌کند؟

بنیاد مسکن انقلاب اسلامی مصالح ساختمانی از جمله میلگرد و سیمان را به قیمت یارانه‌ای برای این مناطق تأمین و بین مردم توزیع شده است. کار بازسازی و مرمت خانه‌های آسیب دیده شروع شده و فونداسیون (پی ریزی) ۱۸ واحد مسکونی به اتمام رسیده و بقیه واحدهای احداثی نیز در مرحله پی کنی است.

همچنین بنیاد مسکن برای تسهیل امور، خدمات مهندسی و پروانه ساخت را با همکاری دهیاری‌ها و بخشداری‌ها رایگان به مردم آسیب دیده ارائه و صادر می‌کند، عملیات آوار برداری نیز رایگان است و ما تلاش کردیم با تأمین مصالح با قیمت ارزان مشکلات را کمتر کنیم.

فکر می‌کنید عملیات بازسازی و نوسازی واحدهای آسیب دیده در پادنا کی به پایان برسد تا مردم به خانه‌های خود باز گردند؟

امید است تا قبل از شروع فصل سرما کار را به پایان برسانیم زیرا سمیرم منطقه‌ای سردسیر است و ما تلاش می‌کنیم تا قبل از پاییز بازسازی خانه‌ها تکمیل شود؛ البته عمده زحمت آن با خود مردم است زیرا بنیاد مسکن به لحاظ مشاوره فنی و تسهیلات کمک می‌کند اما فکر می‌کنم تا پیش از فصل سرما بتوان کار بازسازی واحدهای آسیب دیده را به پایان رساند.

روستاهای غرب و جنوب غرب و شرق استان اصفهان در پی سیلاب‌های فروردین ۹۸ و اردیبهشت ۹۹ دچار خسارات سنگینی شدند و بسیاری از خانه‌ها تا ۱۰۰ درصد تخریب شد، هم اکنون بازسازی آن مناطق چقدر پیشرفت فیزیکی داشته است؟

سیلاب‌های ۹۸ که بحرانی سراسری بود و حدود ۲۲ استان کشور از جمله استان اصفهان را درگیر کرد. با وجود اینکه تخریب و خسارات ناشی از سیل در مناطق غرب و جنوب استان بسیار بالا بود اما با اعتباراتی که دولت در نظر گرفت نوسازی ۲۸۰۰ واحد و بازسازی ۷۵۳ واحد در شهرها و روستاهای این مناطق در دستور کار قرار گرفت.

هم اکنون بین ۹۷ تا ۱۰۰ درصد نوسازی و یا مرمت این واحدها انجام شده و مشکل خاصی وجود ندارد زیرا تسهیلات بانکی، وام بلاعوض و سیمان رایگان به مردم حادثه دیده ارائه و توزیع شد.

سیل اردیبهشت سال گذشته به شدت سال ۹۸ نبود و آسیب جدی برجا نگذاشت. بر اساس ارزیابی خسارات نزدیک به ۲۶ واحد احداثی و ۸۵۶ واحد تعمیری شهری و روستایی داشتیم که عملیات ساخت و ساز آنها تمام شده است. این ۲۶ واحد بازسازی شده به طور عمده در شهرستان شهرضا و مناطق جنوب شرقی استان اصفهان بوده که آنها همه ۱۰۰ به پایان رسیده است.

مردم سیل زده غرب و جنوب استان در همان زمان با مشکلات عدیده‌ای رو به رو بودند و از کم بودن وام و تسهیلات درنظر گرفته شده ناراضی بودند، بنیاد مسکن انقلاب اسلامی برای حمایت از آنها چه اقدامی کرد؟

بله اعتبار تسهیلات و کمک‌های بلاعوضی که برای جبران خسارات سیلاب‌های ۹۸ و ۹۹ استان تأمین شده بود شاید کفاف احداث یک واحد کامل را نمی‌داد و بدون شک مردم به ویژه با افزایش قیمت مصالح ساختمانی با مشکلاتی مواجه شدند و به سختی کار انجام می‌شد و مشکلات مالی و بانکی از عمده ترین مسائلی بود که مردم حادثه دیده را آزار می‌داد. با تدابیری که استانداری اندیشید و جلسات متعددی که داشتیم این مشکلات بانکی رفع شد و تعامل خوبی هم اکنون وجود دارد.

سقف تسهیلات و وام بلاعوض به مردم غرب و جنوب اصفهان در سیل ۹۸ چقدر بود؟

برآورد خسارات بر اساس مصوبات هیأت وزیران تحت عنوان تخصیص تسهیلات بانکی و کمک بلاعوض در مجموع اعتباری بالغ بر ۱۲۱ میلیارد و ۵۵۵ میلیون تومان تسهیلات بانکی و ۴۶ میلیارد تومان کمک بلاعوض برای بازسازی مناطق آسیب دیده اصفهان اختصاص یافت.

برای هر واحد احداثی در شهرها در مجموع ۶۵ میلیون تومان تسهیلات ارائه می‌شد که ۵۰ میلیون تومان وام ساخت و ۱۵ میلیون تومان وام معیشتی بود؛ همچنین کمک بلاعوض شهری ۱۲ میلیون تومان برای ساخت ۱۲ میلیون تومان تحت عنوان کمک بلاعوض اجاره بها و پنج میلیون تومان کمک معیشتی بود.

تسهیلات بانکی در روستاها نیز در مجموع ۵۵ میلیون تومان در قالب وام ساخت و کمک معیشتی به متقاضیان پرداخت شد؛ همچنین ۲۱ میلیون تومان کمک بلاعوض برای روستاییان در نظر گرفته شده بود و بازپرداخت تسهیلات بانکی با سود پنج درصد و اقساط ۱۵ ساله است.

بر اساس اعتباری که هیأت وزیران در اختیار بنیاد مسکن استان قرار داد عملیات بازسازی و نوسازی واحدهای آسیب دیده بر اثر سیل انجام شده است اما همه مردم در این مناطق از تسهیلات و کمک بلاعوض بهره مند نشدند زیرا اعتبارات محدود بود برای مثال باید برای ۱۶۹۴ واحد نیازمند تعمیر برحسب کارشناسی و درصد خسارات ۱۵ میلیون تومان وام معیشتی پرداخت می‌شد اما این اعتبار را به وام‌های ۱۰ و ۱۵ میلیون تومانی تقسیم شد، افرادی نیز بودند که یا به آنها وام نرسید یا متقاضی دریافت تسهیلات نبودند.

با توجه به فرسودگی بافت شهری و روستایی مناطق غرب و جنوب استان و حادثه خیز بودن این نواحی، بنیاد مسکن چه اقداماتی در راستای بهسازی واحدهای مسکونی داشته و تاکنون چه تعداد از واحدها مناطق آسیب پذیر اصفهان مقاوم سازی شدند؟

سال ۸۴ دولت وقت طرح ویژه (بهسازی مسکن روستایی) را تصویب کرد که به موجب آن سالانه ۲۰۰ هزار واحد مسکونی در سطح کشور باید مقاوم سازی و بهسازی شود و اعتباراتی برای آن تخصیص می‌یابد.

سهم استان اصفهان سالانه ۱۰ هزار واحد است و سقف تسهیلات آن از پنج میلیون تومان در سال ۱۳۸۴ به ۵۰ میلیون تومان در سال جاری رسیده است. هدف از این طرح همان گونه که از عنوان آن پیدا است مقاوم سازی و بهسازی واحدهای مسکونی روستایی است و طبق ضوابط بنیاد مسکن با کمک سازمان نظام مهندسی تهیه نقشه‌ها و نظارت بر روند اجرا را بر عهده دارد. از این رو در مناطق آسیب پذیری مانند غرب و جنوب استان که بیشترین واحدهای غیر مقاوم وجود دارد این طرح اجرا می‌شود و تاکنون ۷۰ هزار واحد مسکونی روستایی در استان اصفهان مقاوم سازی شده است.

چه تعداد واحد روستایی و شهری در سیلاب‌های اردیبهشت امسال دچار خسارت شدند؟

سیلابی که امسال در خوروبیابانک، اردستان و نائین شاهد بودیم و در سه مرحله اتفاق افتاد خساراتی عمده در این مناطق و آسیب جزئی در جرقویه شهرستان اصفهان برجا گذاشت. بیشترین خسارات به خانه‌های روستاهای هفتومان، بیاضه و چاهملک خوروبیابانک و چوپانان نائین بود.

بر اساس برآوردها و ارزیابی‌ها در مجموع یک واحد احداثی شهری نیاز به نوسازی دارد و ۸۶ واحد شهری باید بازسازی و مرمت شود؛ همچنین ۲۳ واحد روستایی باید نوسازی و ۱۹۵ واحد نیز مرمت شود که عملیات آن پس از تصویب هیأت وزیران و تأمین اعتبار آغاز خواهد شد.

مهر